Tổng cục Hải quan cho biết, trong năm 2019, nhờ thực hiện quyết liệt nhiều giải pháp, số lượng container hàng hóa là phế liệu tồn đọng lưu giữ tại các cảng đã giảm 17.567 container so với năm 2018.
Kiểm soát chặt chẽ phế liệu nhập về Việt Nam. (Ảnh minh họa)
Tăng cường phối hợp
Ngày 19/12/2019, Thủ tướng Chính phủ đã có Quyết định số 35/2019/QĐ-TTg ban hành quy chế phối hợp liên ngành quản lý hoạt động nhập khẩu phế liệu. Quy chế này quy định cụ thể về nguyên tắc, mục đích, nội dung, phương thức và trách nhiệm trong việc phối hợp giữa các Bộ: Tài chính, Tài nguyên và Môi trường, Giao thông Vận tải, Công an, Quốc phòng, Công thương, Ngoại giao, Khoa học và Công nghệ và UBND các tỉnh, thành phố trực thuộc trung ương trong công tác quản lý nhà nước đối với hoạt động nhập khẩu phế liệu từ nước ngoài vào Việt Nam.
Theo đó, việc phối hợp phải bảo đảm chặt chẽ hiệu quả; phân công cụ thể trách nhiệm phối hợp của các bộ và UBND trong công tác quản lý hoạt động nhập khẩu phế liệu. Hoạt động phối hợp phải dựa trên cơ sở chức năng, nhiệm vụ và quyền hạn của các bộ, UBND; tuân thủ các quy định tại Quy chế này và theo quy định của pháp Luật; bảo đảm đáp ứng yêu cầu nhiệm vụ công việc, giải quyết kịp thời những vấn đề phát sinh; góp phần nâng cao hiệu lực, hiệu quả quản lý hoạt động nhập khẩu phế liệu từ nước ngoài vào Việt Nam.
Khi phát sinh các vấn đề cần xử lý thuộc thẩm quyền của cơ quan nào thì cơ quan đó chủ trì và các đơn vị khác phối hợp; khi phát sinh vụ việc thuộc thẩm quyền của nhiều cơ quan quản lý thì cơ quan nào thụ lý đầu tiên sẽ chủ trì xử lý.
Trước đó, trên cơ sở Nghị định số 40/2019/NĐ-CP ngày 13/5/2019 của Chính phủ sửa đổi, bổ sung một số điều của các Nghị định quy định chi tiết, hướng dẫn thi hành Luật Bảo vệ môi trường, Tổng cục Hải quan ban hành Công văn số 7402/TCHQ-GSQL ngày 27/11/2019 hướng dẫn Cục Hải quan các tỉnh, thành phố thực hiện thủ tục hải quan đối với phế liệu nhập khẩu đúng quy định, thống nhất, cơ bản không phát sinh các vướng mắc mới.
Kiên quyết xử lý
Theo thông tin từ Tổng cục Hải quan, thực hiện chỉ đạo của Chính phủ, Bộ Tài chính (Tổng cục Hải quan) đã tích cực phối hợp với các bộ, ngành chức năng triển khai nhiều giải pháp như thành lập Tổ công tác liên ngành xử lý hàng hóa tồn đọng là phế liệu tại các cảng biển Việt Nam.
Bên cạnh đó, Tổng cục Hải quan ban hành Văn bản số 6632/TCHQ-GSQL hướng dẫn Cục Hải quan các tỉnh, thành phố xử lý hàng hóa tồn đọng là phế liệu để rà soát, thực hiện thông báo tìm chủ hàng và kiểm kê, phân loại thông báo tìm chủ hàng, thành lập hội đồng xử lý hàng tồn.
Lực lượng Hải quan đã hướng dẫn cơ chế xử lý đối với các lô hàng đủ điều kiện nhập khẩu đồng thời kiên quyết yêu cầu hãng tàu vận chuyển ra khỏi lãnh thổ Việt Nam các lô hàng không đủ điều kiện.
Với sự kiểm soát chặt chẽ, Tổng cục Hải quan cho biết, tình trạng phế liệu tồn đọng, lưu giữ tại cảng đã giảm rõ rệt. Cụ thể, số lượng container hàng hóa là phế liệu tồn đọng năm 2019 đã giảm 17.567 container so với năm 2018 và không có xu hướng tăng lên sau quá trình Tổng cục Hải quan tăng cường công tác quản lý chặt chẽ và đôn đốc các Cục Hải quan tỉnh, thành phố thông báo cho doanh nghiệp nhanh chóng đến làm thủ tục nhập khẩu theo quy định; trường hợp không có người nhận hàng thì hãng tàu đề nghị tái xuất để chủ hàng nước ngoài nhận lại hàng.
Cục Hải quan TP HCM cho biết, qua thống kê hàng tồn đọng tại các cửa khẩu cảng biển, sân bay, bưu điện đến ngày 15/12/2019, có hơn 11.600 lô hàng hàng, gồm gần 2.900 container và hơn 8.700 kiện hàng hóa nhập khẩu về các cửa khẩu cảng biển, sân bay và bưu điện nhưng chủ hàng vẫn chưa đến làm thủ tục nhận hàng.
Số hàng tồn nhiều nhất lại cảng Cát Lái với 2.751 container và trên 300 kiện hàng rời. Số hàng hóa trên nhập khẩu về cảng Cát Lái hơn 3 tháng nhưng chủ hàng chưa đến làm thủ tục nhận hàng. Tại các kho hàng thuộc sân bay quốc tế Tân Sơn Nhất còn tồn trên 2.200 kiện hàng nhập khẩu gửi qua đường hàng không.
Để xử lý số hàng tồn đọng nêu trên, Cục Hải quan TP HCM đã chỉ đạo các Chi cục Hải quan phối hợp với doanh nghiệp Kinh doanh kho, cảng thống kê phân loại hàng tồn đọng, xử lý theo quy định, giải phóng mặt bằng các doanh nghiệp Kinh doanh kho bãi, cảng.
