Có thể nói, trong khi những tranh chấp xảy ra tại hàng loạt chung cư giữa cư dân, chủ đầu tư, đơn vị quản lý vận hành... vẫn còn chưa đi đến hồi kết thì mới đây, ngành Kinh doanh dịch vụ quản lý, vận hành nhà chung cư là một trong số 22 ngành nghề Kinh doanh được Phòng thương mại và công nghiệp Việt Nam (VCCI) kiến nghị bãi bỏ khỏi Danh mục ngành nghề đầu tư, Kinh doanh có điều kiện tại Luật Đầu tư (sửa đổi) năm 2016.
Theo một số chuyên gia, việc bỏ những điều kiện kinh doanh hiện tại đối với ngành quản lý vận hành chung cư từ một góc độ nào đó sẽ tháo gỡ những yêu cầu rườm rà đối với DN. Ảnh: N.Đă
Thống kê của Savills Việt Nam cho thấy, tại TP HCM hiện có 550 dự án chung cư đã đưa vào sử dụng, con số này ở Hà Nội là 480 dự án. Đến năm 2021, TP HCM sẽ có thêm 71 dự án đi vào hoạt động và tại Hà Nội là 69. Hiện mô hình chung cư đang ngày càng phổ biến tại các đô thị, đáp ứng nhu cầu chỗ ở của một lượng lớn người dân. Cả nước hiện có khoảng 144 đơn vị đủ điều kiện quản lý vận hành nhà chung cư; trong đó, Hà Nội chiếm số lượng nhiều nhất với 88 Cty, TP HCM 36 đơn vị...
Theo quy định của Luật Đầu tư 2014 sửa đổi bởi Luật Đầu tư 2017 hiện có 243 ngành nghề Kinh doanh có điều kiện mà khi DN thành lập hay bổ sung ngành nghề Kinh doanh phải lưu ý đáp ứng đủ điều kiện trước khi đi vào hoạt động. Những điều kiện này được đặt ra cho từng ngành nghề nhằm mục đích đảm bảo quốc phòng, an ninh quốc gia, trật tự, an toàn xã hội, đạo đức xã hội, sức khỏe của cộng đồng. Bà trần Minh Ái - GĐ Quản lý bất động sản, Savills TP HCM nhận xét, quản lý vận hành nhà chung cư có trong danh mục Kinh doanh có điều kiện cũng là điều dễ hiểu bởi đây là ngành nghề đặc thù, liên quan mật thiết đến trật tự và an toàn của cư dân tại các dự án căn hộ.
Theo một số chuyên gia, việc bỏ những điều kiện Kinh doanh hiện tại đối với ngành quản lý vận hành chung cư từ một góc độ nào đó sẽ tháo gỡ những yêu cầu rườm rà đối với DN. Ảnh: N.Đăng " style=" ">
Những điều kiện này cũng nhằm mục đích tạo rào cản kỹ thuật kiểm soát chất lượng dịch vụ quản lý vận hành chung cư và đảm bảo năng lực của đơn vị cung cấp dịch vụ. Các DN trong ngành này cần phải đáp ứng các yêu cầu đặc biệt về cơ cấu tổ chức, đội ngũ và năng lực của nhân sự thì mới có thể đăng ký Kinh doanh. Đối với đề xuất loại bỏ ngành quản lý vận hành nhà chung cư và đào tạo quản lý vận hành nhà chung cư trong danh sách ngành nghề Kinh doanh có điều kiện có thể hiểu là động thái gỡ bỏ rào cản kỹ thuật đối với các DN trong lĩnh vực này. Các DN Kinh doanh trong 2 lĩnh vực này sẽ có thể đăng ký Kinh doanh dễ dàng hơn mà không phải đáp ứng những điều kiện đặc biệt như trước nữa. Đề xuất này không có nghĩa là các DN sẽ không phải đăng ký Kinh doanh hay 2 ngành nghề này đang bị khai tử, không cho phép DN Kinh doanh và đầu tư vào 2 ngành nghề này.
Chuyên gia đánh giá, đề xuất này có cả mặt được và mất. Nếu bỏ Kinh doanh có điều kiện, việc đăng ký Kinh doanh của các DN trong trong lĩnh vực này sẽ dễ dàng hơn. Ngành quản lý vận hành nhà chung cư sẽ rộng cửa đón chào nhiều DN hơn. Các dự án chung cư cũng sẽ có nhiều lựa chọn hơn khi tìm đơn quản lý vận hành. Do đó, thị trường có thể tăng tính cạnh tranh, thúc đẩy hiệu quả hoạt động của các đơn vị cung cấp dịch vụ. Tuy vậy, cái mất của đề xuất này cũng được chỉ ra, đó là phần “rào cản kỹ thuật” nhằm kiểm soát chất lượng và năng lực của DN Kinh doanh trong lĩnh vực quản lý vận hành chung cư.
Trên thực tế, thời gian qua xảy ra nhiều vụ tranh chấp giữa cư dân, chủ đầu tư, ban quản lý dự án chung cư cũng do nhiều nguyên nhân từ các bên. Tổng GĐ Cty Venus Vũ Ngọc Hương cho rằng, trong những trường hợp này, Ban quản lý và vận hành dự án không có chức năng và nhiệm vụ phải giải quyết tranh chấp mà phần việc này là của chính quyền địa phương và tòa án. Ban quản lý và vận hành dự án là đơn vị thường xuyên tiếp xúc với cư dân, giúp tiếp nhận những ý kiến đóng góp và phản hồi về bất kỳ vấn đề nào tại dự án và truyền đạt lại với các bên liên quan. Khi đó, Ban quản lý và vận hành dự án dù không có liên quan đến mâu thuẫn đang diễn ra, nhưng vẫn dễ bị đánh đồng và quy trách nhiệm trong nhiều trường hợp.
Năng lực hoạt động cũng như chất lượng cung cấp dịch vụ của đơn vị quản lý, vận hành không chỉ ảnh hưởng đến tài sản, tiện nghi cơ bản mà còn tác động trực tiếp đến điều kiện sống, môi trường sống, an ninh và an toàn của nhiều hộ dân. Hiện tiêu chuẩn ngành nghề chưa rõ ràng, thông tin giữa người sử dụng và cung cấp dịch vụ còn chưa đầy đủ, rõ ràng, minh bạch, thiếu kiểm soát, quản lý của Nhà nước, nghiệp đoàn, xã hội... nên cần phải duy trì các điều kiện Kinh doanh. Nhưng điều kiện Kinh doanh hiện nay vẫn nặng tính hình thức và chưa rõ ràng, dễ gây nhầm lẫn khi áp dụng. Vì vậy, thay vì đưa ngành này ra khỏi danh mục Kinh doanh có điều kiện, thì nên duy trì nhưng làm rõ, cụ thể hơn.
