Theo Phòng thương mại và Công nghiệp Việt Nam (VCCI), dường như đang có sự mâu thuẫn giữa mục tiêu khuyến khích các tổ chức tín dụng (TCTD) thu đổi tiền không đủ điều kiện lưu thông, với mục tiêu hạn chế sử dụng tiền mặt, tại Dự thảo Thông tư của Ngân hàng Nhà nước (NHNN) quy định phí rút tiền mặt qua tài khoản thanh toán tại NHNN.
ảnh minh họa
VCCI vừa có ý kiến về Dự thảo Thông tư sửa đổi, bổ sung một số điều của Thông tư 35/2014/TT-NHNN ngày 20/11/2014 quy định phí rút tiền mặt qua tài khoản thanh toán tại NHNN Việt Nam.
Về mức phí rút tiền mặt tại NHNN (khoản 1 Điều 1 Dự thảo sửa đổi, bổ sung Điều 3 Thông tư 35), theo VCCI, Dự thảo đã có điều chỉnh quan trọng về mức phí. Theo đó, các mức phí được xác định dựa vào số tiền mặt rút qua tài khoản thanh toán tại NHNN so với số tiền không đủ tiêu chuẩn lưu thông nộp về NHNN trong tháng, cụ thể: Nếu số tiền mặt rút ít hơn được miễn phí; Nếu số tiền mặt rút nhiều hơn, phí 0,005% trên số tiền chênh lệch.
VCCI cho rằng, quy định này cần được xem xét ở hai điểm: Tính minh bạch và mục tiêu quản lý. Về tính minh bạch, quy định chưa rõ về “số tiền không đủ tiêu chuẩn lưu thông nộp về NHNN trong tháng”. Bởi căn cứ để so sánh với số tiền mặt rút là của TCTD, chi nhánh ngân hàng nước ngoài rút tiền nộp trong tháng hay là tổng số tiền không đủ tiêu chuẩn mà NHNN trong tháng nhận được?
Về mục tiêu quản lý, với việc thay đổi về căn cứ tính phí rút tiền mặt được giải trình là “khuyến khích tạo điều kiện để các TCTD có nguồn kinh phí để tăng cường đầu tư nguồn lực tuyển chọn, thu, đổi tiền không đủ tiêu chuẩn lưu thông, góp phần thực hiện nhiệm vụ quan trọng của NHNN là đảm bảo chất lượng và làm sạch đẹp đồng tiền trong lưu thông”, đồng thời nội dung sửa đổi cũng đảm bảo về mục đích của Thông tư 35 là tăng cường sử dụng phương tiện thanh toán không dùng tiền mặt, hạn chế sử dụng tiền mặt.
Theo VCCI, quy định sửa đổi về căn cứ tính mức phí là phù hợp mục tiêu đảm bảo chất lượng sạch đẹp đồng tiền trong lưu thông, vì quy định này sẽ thúc đẩy các TCTD, chi nhánh ngân hàng nước ngoài thu nhận các đồng tiền chưa đủ tiêu chuẩn lưu thông trên thị trường. “Tuy nhiên, về mục tiêu “hạn chế sử dụng tiền mặt” thì dường như giải trình của Ban soạn thảo chưa thực sự thuyết phục, bởi vì nếu TCTD thu nhận được nhiều tiền chưa đủ tiêu chuẩn lưu thông trên thị trường thì đồng nghĩa với việc được rút nhiều tiền mặt hơn với mức phí thấp, thậm chí là miễn phí. Đề nghị Ban soạn thảo giải trình thêm về vấn đề này để đảm bảo tinh thần hạn chế dùng tiền mặt quy định tại Nghị định 222/2013/NĐ-CP”, VCCI đề nghị.
Về mục tiêu đảm bảo chất lượng và làm sạch đẹp đồng tiền lưu thông, VCCI cũng đề nghị rà soát quy trình thu, đổi tiền không đủ tiêu chuẩn quy định tại Thông tư 25/2013/TT-NHNN để đảm bảo đơn giản, thuận tiện, khuyến khích các đơn vị thu đổi thực hiện hoạt động thu nhận tiền không đủ tiêu chuẩn…
Liên quan đến thu hồi tiền không đủ tiêu chuẩn lưu thông về hệ thống NHNN, báo cáo thống kê của Cục Phát hành và Kho quỹ, NHNN cho biết, từ 2015 đến nay, tốc độ thu hồi tiền không đủ tiêu chuẩn lưu thông có xu hướng giảm. Điều này dẫn đến chất lượng tiền lưu hành trong nền kinh tế có chất lượng chưa tốt.
