Ba Lan và Thổ Nhĩ Kỳ đang ở hai thái cực trái ngược nhau, kẻ nỗ lực mua F-35 Lightning II của Mỹ, người quay sang mua Sukhoi Su-57 Nga.

Ba Lan đang háo hức nhận sớm các máy bay F-35A Mỹ sản xuất cho Thổ Nhĩ Kỳ
Thổ Nhĩ Kỳ quay sang đàm phán mua Su-57 Nga
Sau khi đến thăm triển lãm hàng không MAKS-2019 tại ngoại ô Moscow hôm 27/8 vừa qua, nhà lãnh đạo Thổ Nhĩ Kỳ Tayyip Erdogan cho biết, nước này đang đàm phán với Nga về việc cung cấp máy bay chiến đấu tàng hình thế hệ thứ năm Su-57 của hãng Sukhoi.
Ông Erdogan đã đến thăm triển lãm hàng không MAKS-2019 với Tổng thống Nga Vladimir Putin và đã xem xét rất kỹ lưỡng các loại chiến đấu cơ tối tân nhất của Nga là Sukhoi Su-35, Su-57 và Mikoyan MiG-35. Hai nhà lãnh đạo này đã trò chuyện rất lâu về chủ đề này.
Giới truyền thông Thổ Nhĩ Kỳ cho biết, ông Erdogan bắ.t đầu quan tâm đến máy bay chiến đấu Su-35 và Su-57 của Nga và chủ đề này cũng đã được thảo luận một cách chính thức trong các cuộc đàm phán với Tổng thống Liên bang Nga Vladimir Putin.
"Các cuộc đàm phán (về Su-57) đang diễn ra và sau đó chúng tôi sẽ tiếp tục. Sau [triển lãm hàng không] MAKS-2019, đại diện các bộ của chúng tôi vẫn làm việc ở Nga. Chúng tôi sẽ hành động bằng cách đưa ra những điều khoản tín dụng và hợp tác đồng sản xuất lên bàn đàm phán” – ông Erdogan nói.
Nhà lãnh đạo Ankara khẳng định, nếu Mỹ không thay đổi lập trường (về việc cung cấp máy bay chiến đấu F-35 Lightning II), chúng tôi sẽ tìm lối thoát cho tình trạng này [bằng cách mua Su-57 Nga] - ông Erdogan nói với phóng viên.
Việc mua hệ thống phòng không mới nhất của Nga S-400 Triumph đã gây ra vụ bê bối quốc tế giữa Thổ Nhĩ Kỳ và Mỹ. Washington yêu cầu Ankara từ bỏ thỏ.a thuận và thay vào đó được phép mua hệ thống Patriot của Hoa Kỳ. Trong trường hợp ngược lại, Nhà Trắng không loại trừ khả năng trì hoãn hoặc thậm chí hủy bỏ việc bán máy bay chiến đấu F-35 mới nhất cho ông Erdogan.
Tuy nhiên, chính quyền Ankara đã kiên quyết từ chối nhượng bộ và đã nhận được 2 chuyến hàng chở các tổ hợp S-400 Nga; do đó, việc Thổ Nhĩ Kỳ tham gia chương trình F-35 đã bị hủy bỏ.
Chuyên gia quân sự-an ninh Thổ Nhĩ Kỳ, ông Koray Gyurbuz cho biết rằng, nếu nhìn những chiếc máy bay quân sự mà nước này đã mua sau năm 1945, thì sẽ thấy là họ đã mua số máy bay này theo đúng vai trò mà Washington gán cho Ankara, mà vai trò này kể từ cuối những năm 40 có điểm quan trọng nhất là “chống Liên Xô”.
Vị cựu Chủ tịch Hội đồng Cựu chiến binh Thổ Nhĩ Kỳ nhấn mạnh rằng, Thổ Nhĩ Kỳ sẽ thực hiện bước đi rất quan trọng nếu quyết định mua một trong số các máy bay Nga như Su-35, MiG-35 và Su-57, đó sẽ là đòn rất nặng giáng vào Mỹ và cả hệ thống của NATO.
Ba Lan háo hức thế chân mua F-35 của Thổ Nhĩ Kỳ
Mới đây, bình luận về chuyến thăm vào cuối tuần của Phó Tổng thống Mike Pence tới Warszawa một quan chức cấp cao của chính quyền Ba Lan nói với các phóng viên rằng, Ba Lan dự định mua 32 máy bay chiến đấu tàng hình thế hệ năm F-35A Lightning II của Hoa Kỳ trong khuôn khổ chương trình hiện đại hóa quân đội, đặc biệt là lực lượng không quân.
Vị quan chức nhắc nhớ rằng, vào hồi tháng 6 vừa qua, các tổng thống của Hoa Kỳ và Ba Lan đã ký kết thỏ.a thuận quốc phòng liên quan đến sự gia tăng nhân viên quân sự ở Ba Lan thêm một nghìn người. Giới chức nước này dự kiến sẽ đầu tư thêm khoảng hơn 2 tỷ USD để xây dựng cơ sở hạ tầng phù hợp với yêu cầu của Quân đội Mỹ.
Ngoài ra, ông cho biết, Ba Lan đang tiến hành hiện đại hóa lực lượng vũ trang theo tiêu chuẩn NATO, loại bỏ dần các thiết bị phi chuẩn và sẽ đẩy mạnh kế hoạch mua 32 máy bay chiến đấu F-35 của Mỹ.
Hồi đầu tháng 3 năm nay, Bộ Quốc phòng Ba Lan đã công bố kế hoạch mua 32 máy bay chiến đấu F-35A Lightning II của Mỹ nhằm thay thế cho các máy bay Su-22 và MiG-29 từ thời Liên Xô. Dự kiến, kế hoạch tiếp nhận máy bay sẽ hoàn tất vào năm 2026.
Hiện nay, giới chức lãnh đạo Quân đội Ba Lan đang theo dõi ch.ặ,t chẽ mâ.u th.u,ẫ.n giữa Thổ Nhĩ Kỳ và Mỹ liên quan tới việc chính quyền của ông Erdogan mua hệ thống phòng không S-400 Triumph của Nga, dẫn tới việc Washington đóng băng chương trình cung cấp máy bay F-35 cho Thổ Nhĩ Kỳ.
Nguyên nhân là bởi giới chức Ba Lan muốn có được tiêm kích tàng hình thế hệ 5 F-35 của Mỹ với tiến độ nhanh hơn, nếu Mỹ từ chối cung cấp dòng tiêm kích hiện đại này cho Thổ Nhĩ Kỳ.
Ba Lan nằm trong danh sách đợi cung cấp các máy bay F-35, nếu bình thường thì nước này sẽ phải nhận F-35 sau Thổ Nhĩ Kỳ. Nếu Mỹ quyết định loại bỏ Thổ Nhĩ Kỳ khỏi chương trình thì nước này sẽ có cơ hội tiếp nhận chúng vào năm 2020 hoặc thậm chí là cuối năm nay.
Hồi tháng 7 vừa qua, các phi công Thổ Nhĩ Kỳ đã bị loại khỏi chương trình huấn luyện vận hành F-35 do Mỹ tiến hành ở căn cứ không quân Luke, bang Arizona và đã trở về nước.
Hiện nay, mâ.u th.u,ẫ.n giữa Washington và Ankara tiếp tục gia tăng khi nước này đã tiếp nhận lô S-400 Triumph thứ hai, đồng thời tuyên bố đang đàm phán với Nga về việc mua sắm chiến đấu cơ thế hệ 5 của Nga là Sukhoi Su-57 hoặc loại thế hệ 4++ là Su-35.
Do đó, Ba Lan tràn trề hy vọng sẽ sớm được nhận F-35 từ những lô hàng ngừng cung cấp cho Thổ Nhĩ Kỳ.