Ngày 24-4-2018, Joseph DeAngelo, một cựu sĩ quan cảnh sá.t năm nay 72 tuổi, đã bị bắ.t với cáo buộc liên quan tới một vụ gi.ế,t người cách đây 40 năm. Joseph DeAngelo bị nghi ngờ chính là người mang biệt danh “Kẻ gi.ế,t người Golden State”.
Chân dung Joseph DeAngelo được phác họa theo lời miêu tả của các nạn nhân. Ảnh: FOX40.
Để tìm ra kẻ sá.t nhân này, Cục Điều tra liên bang Mỹ (FBI) đã phải sử dụng nhiều biện ph.áp từ việc tìm đầu mối qua các nhân chứng, trên mạ.n,g xã hội cho đến xét nghiệm ADN.
Tìm thấy “kim trong đống cỏ khô”
Ngôi nhà số 8316 phố Canyon Oak Drive trong thành phố nhỏ Citrus Heights, bang California (Mỹ) có bãi cỏ tuyệt đẹp. Đây là ngôi nhà xây bằng đá và gỗ kiểu Mỹ điển hình, được bảo trì tốt, có cả gara ôtô. Chiều 24-4-2018, ông lão, người sống ở đó với con gái và cháu gái, đang dùng máy cắ.t cỏ, thì một chiếc ôtô bất ngờ dừng lại trước cửa nhà.
Từ trong xe, một nhóm người thò đầu ra nhờ ông lão chỉ đường. Khi ông lão lại gần chiếc xe thì bất ngờ bị nhóm người này kéo nhanh vào trong xe. Họ chính là đặc vụ FBI.
“Tôi còn một cái lò nướng”, nghi phạm nói với cảnh sá.t khi bị bắ.t. Tuy nhiên, cảnh sá.t nói với ông ta đừng lo lắng, rằng họ sẽ chăm sóc cái lò nướng. Khi chiếc xe lăn bánh về phía Văn phòng cảnh sá.t trưởng ở Sacramento, một đội cảnh sá.t khác lập tức khám xét nhà của nghi phạm.
FBI đã tìm kiếm người đàn ông trên, người được mệnh danh “Kẻ gi.ế,t người Golden State” trong suốt 40 năm qua. Hồ sơ của cảnh sá.t cho biết, từ năm 1976 đến 1986, tên này đã hã.m hi.ế,p khoảng 50 phụ nữ tại nhà, ngay cả khi nạ.n nh.â,n đang ở nhà cùng chồng con họ.
Tên này còn đã gi.ế,t ch.ế,t ít nhất 13 người ở California. Sau 40 năm lẩn trốn, cuối cùng thủ phạm đã sa lưới. “Tìm kiếm một nghi phạm nhiều thủ đoạn như “Kẻ gi.ế,t người Golden State” không khác nào tìm kim trong đống cỏ khô. Nhưng chúng tôi biết, kim đang ở đó”, Luật sư Anne Marie Schubert nói.
Sáng hôm sau, 25-4-2018, người dân Sacramento bị đá.n,h thức bởi mùi hương cà phê và tin tức nóng hổi trên các phương tiện báo chí. Truyền hình địa phương FOX40 mở đầu bản tin bằng lời giới thiệu: “Cảnh sá.t trưởng Sacramento mở hướng điều tra vụ “Kẻ hã.m hi.ế,p khu vực phía Đông”.
Theo FOX40, nghi phạm số 1 trong vụ án trên được biết là một cựu cảnh sá.t sinh năm 1947 tên là Joseph James DeAngelo. Xét nghiệm AND của ông ta trùng khớp đến 99,99% với “Kẻ gi.ế,t người Golden State”. Ngay cả nghi phạm cũng đã thừa nhận mình là “Kẻ đột kích Visalia”. Trong khi đó, nhà báo Nicole Comstock khẳng định, vụ gi.ế,t người hàng loạt bị bế tắc từ lâu đang dần mở được nút thắt.
Trong lần ra tò.a đầu tiên vào ngày 27-4-2018, Joseph DeAngelo mặc áo màu cam, ngồi trên chiếc xe lăn. Giọng nói y yếu ớt, chỉ thì thầm một tiếng “có” khi thẩm ph.án hỏi Joseph James DeAngelo có thực sự là tên của hắn không.
“Kẻ gi.ế,t người Golden State” không phải là biệt danh duy nhất của Joseph James DeAngelo. Trước đó, ông ta còn mang nhiều biệt danh khác như: Kẻ hã.m hi.ế,p khu vực phía Đông (East Area Rapist-EAR) hay “sá.t th.ủ bóng đêm” (Original Night Stalker-ONS).
Đôi khi người ta còn đặt cho ông ta biệt danh “Kẻ gi.ế,t nút thắt kim cương” (Diamond Knot Killer) vì nút thắt đặc biệt đó được sử dụng để làm bất động nạ.n nh.â,n. Ông ta cũng bị nghi ngờ chính là “Kẻ đột kích Visalia” (Visalia Ransacker-VR).
Điểm tương đồng giữa EAR, ONS và VR - như cách gọi của các chuyên gia tham gia vụ án này là nghi phạm cao khoảng 1,8m, khi gây án thường làm đảo lộn mọi đồ vật trong nhà, đá.n,h cắ.p đồ nữ trang có giá trị cảm tính hơn là giá trị hiện vật, thường trốn khỏi hi.ệ,n tr.ư,ờ.ng bằng cách leo hàng rào, đồng thời đặt hệ thống báo động đặc biệt:
Trong các vụ tr.ộ,m, kẻ đột kích Visalia đặt các vật thể trên tay nắm cửa để báo động có người vào. Cũng giống như trong các vụ hã.m hi.ế,p, thủ phạm đặt đĩa ăn lên lưng người bạn đời của nạ.n nh.â,n sau khi trói chân và tay anh ta lại, và đe dọ.a: “Nếu tao nghe thấy tiếng rơi vỡ, tao sẽ cho bọn mày đi chầu Diêm vương…”.
Do vậy, các nhà điều tra có lý do chính đáng để tin rằng, VR chính là EAR ở Bắc California và cũng là ONS ở Nam California.
Truy tìm tộ.i phạm nhờ mạ.n,g xã hội và ADN
Để truy tìm kẻ gi.ế,t người hàng loạt, FBI đã phải nhờ cậy vào mạ.n,g xã hội. FBI đã lập một trang web mang tên “Giúp chúng tôi tìm ra kẻ hi.ế,p dâ.m phương Đông”. Trang web EAR/ONS cũng được khởi động, đá.n,h số các vụ án. Chuyên mục EAR/ONS cũng được mở trên trang mạ.n,g xã hội Reddit cũng như nhiều trang mạ.n,g khác.
Cảnh sá.t bao vây ngôi nhà của Joseph DeAngelo. Ảnh: AFP.
Theo các dữ liệu mà các cư dân mạ.n,g cung cấp, vào ngày 6-1-1978, một tình nguyện viên đã nhận được cuộc gọi từ đường dây nóng của một người tự xưng là EAR: “Tôi muốn bắ.t đầu lại. Tôi không muốn làm điều đó, và sau đó tôi làm điều đó. Bạn có theo dõi các cuộc gọi không?”. Tất nhiên, các cuộc gọi không bị theo dõi, nhưng chúng được ghi âm lại.
Trước đó, trong đoạn ghi âm cuộc gọi được thực hiện vào ngày 2-1-1978 với nạ.n nh.â,n đầu tiên, người ta có thể nghe thấy tiếng “Kẻ gi.ế,t người Golden State” thì thầm: “Tôi sẽ gi.ế,t anh... Tôi sẽ gi.ế,t anh...”. “Có ai cũng nghe thấy đằng sau âm thanh của máy thu ph.át vô tuyến, thuộc loại được cảnh sá.t hoặc cứ.u hộ sử dụng không?
Nó bắ.t đầu từ giây thứ 42 đến thứ 43: đầu tiên là một cú nhấp chuột, sau đó là tiếng ồn tĩnh và sau đó ở giây thứ 45, một giọng nam nói trên radio “okay... of accoooord””. Trong vụ tấn công thứ 36, nghi phạm bắ.t đầu khóc trên đùi nạ.n nh.â,n sau khi cư.ỡ,n.g hi.ế,p cô và nhắc đi nhắc lại rằng: “Tôi ghét cô, Bonnie”.
Một số thông tin điều tra khác cũng vẽ chân dung nghi phạm. Đó là một người đàn ông có khuôn mặt baby, da trắng, gần như không có râu, dáng người mảnh khảnh nhưng khỏe. Các nạ.n nh.â,n cũng khai rằng, kẻ gi.ế,t người Golden State thường có những cảm xúc rất mạnh như tức giận, chế giễu người khác bằng giọng nói trầm, hay ch.ử,i thề, có kh.o,á.i cả.m tì.n,h dụ.c trong các vụ hã.m hi.ế,p, thường hay khóc nhưng cũng có lúc lại tỏ vẻ chân thành.
Theo nhà báo Michelle McNamara, niềm vui lớn của nghi phạm là kết nối các nạ.n nh.â,n với nhau: “Anh ta đã đá.n,h cắ.p hai gói Winston của nạ.n nh.â,n đầu tiên và để chúng ở phía trước ngôi nhà của nạ.n nh.â,n thứ tư. Đồ trang sức đá.n,h cắ.p của nhà hàng xóm hai tuần trước đó đã được tìm thấy ở nhà nạ.n nh.â,n thứ 5”. Để tạo ra bằng chứng gi.ả, kẻ gi.ế,t người Golden State đôi khi khiến người khác tin rằng, y còn có đồng phạm.
Tuy nhiên, tất cả những chi tiết trên cũng không thể giúp cảnh sá.t xá.c định ai là kẻ sá.t nhân. Đến năm 2001, nhờ những công nghệ mới của ADN, cảnh sá.t bắ.t đầu điều tra, thu thập, đối chiếu và phân tích ADN. Cách duy nhất để chứng cứ ADN hữu dụng là gắn nó với một cá nhân hoặc một dấu vết.
ta.n,g chứng được tìm thấy trên hi.ệ,n tr.ư,ờ.ng vụ án “Kẻ hã.m hi.ế,p khu vực phía Đông” chỉ là một loạt các phân tử và nhiễm sắc thể ẩn danh. Mọi thứ trở nên rõ ràng hơn chỉ khi người ta ph.át hiện dấu vết ADN ở hi.ệ,n tr.ư,ờ.ng vụ án “Kẻ hã.m hi.ế,p khu vực phía Đông” gần như trùng khớp với ADN tại hi.ệ,n tr.ư,ờ.ng vụ án “sá.t th.ủ bóng đêm”.
Kết luận mau chóng được đưa ra, cả 2 biệt danh này đều chỉ một người. Trên khắp nước Mỹ, nhiều tù nhân và người về hưu đã buộc phải đi xét nghiệm ADN, nhưng không có kết quả khả quan. Kẻ gi.ế,t người Golden State, hoặc người thân của hắn, đều không ở tù hoặc giữ chức vụ cao trong chính quyền.
Năm 2016, quan chức California và FBI đã gia hạn thời gian tìm kiếm nghi can và dành tặng phần thưởng 50.000 USD cho những thông tin có giá trị để có thể bắ.t được thủ phạm và truy tố.
23andMe và Ancestry.com là các trang web cơ sở dữ liệu ADN, được cung cấp tự nguyện bởi những người tìm kiếm cây gia đình của họ hay anh em họ xa. Đây là một công cụ miễn phí, chỉ hoạt động nhờ sự tham gia tình nguyện của mọi người. Thông tin nói trên không bao giờ được truyền đến cảnh sá.t, trừ khi họ được ủy quyền từ các cơ quan có thẩm quyền.
Ngoài ra, những hồ sơ này khó được tiết lộ vì những lý do riêng tư của người dùng. Đối với các nhà điều tra, loại trang web này là một cách tuyệt vời để xem vận may của họ. Đây như một cục nam châm mạnh mẽ dùng để hút chiếc kim trong đống cỏ khô.
23andMe và Ancestry.com không phải là trang web cơ sở dữ liệu ADN duy nhất. Trang web GEDMatch, chứa hơn 650.000 hồ sơ AND được công khai và được truy cập miễn phí. FBI đã sử dụng GEDMatch để truy tìm kẻ ẩn danh suốt 40 năm qua.
Sau khi nhập thông tin di truyền của kẻ gi.ế,t người Golden State vào cơ sở dữ liệu ADN, các công tố viên kiên nhẫn ngồi chờ kết quả. Máy tính GEDMatch xử lý dữ liệu giúp họ. Nếu trên trang web, một thành viên gia đình của kẻ gi.ế,t người hàng loạt có cùng thông tin ADN đang bị tìm kiếm, đèn nháy sẽ bật. Và kết quả thực sự bất ngờ, một vài nghi phạm xuất hiện.
Từ những cái tên bị đá.n,h dấu, cảnh sá.t phải tìm hiểu các đoạn phim khác nhau, tăng dần và gi.ảm dần số nghi phạm có chung một số trình tự ADN với kẻ gi.ế,t người của Golden State. Từng chút một, tùy thuộc vào giới tính, độ tuổi và địa phương, cảnh sá.t càng thắt ch.ặ,t thủ phạm, và một cái tên xuất hiện. Đó là Joseph James DeAngelo.
Tuy nhiên, ADN không thể xá.c thực nếu không bắ.t được kẻ gi.ế,t người. Ở Mỹ, mọi người đều có quyền từ chối cung cấp ADN của mình. Cảnh sá.t bắ.t đầu theo dõi Joseph DeAngelo cả ngày lẫn đêm.
Một ngày nọ, người đàn ông 72 tuổi đến cửa hàng “Hobby Lobby”. Khi rời đi, anh ta ném một cái gì đó vào thùng rác. Cảnh sá.t nhanh chóng lấy vật đó lên để phân tích. Mẫu vật trở về từ phòng thí nghiệm, và kết quả thật bất ngờ: ADN của Joseph DeAngelo khớp đến 99,99% so với kẻ gi.ế,t người Golden State.
Lộ chân tướng
Sau khi Joseph DeAngelo bị bắ.t, báo chí địa phương đã có nhiều bài viết về viên cựu cảnh sá.t biến chất này. Theo đó, Joseph DeAngelo sinh ngày 8-11-1945 chứ không phải năm 1947 và là sĩ quan ở Cục cảnh sá.t Auburn, California từ năm 1976 đến 1979.
Vào tháng 7-1979, Joseph DeAngelo đã bị sa thải vì tộ.i ăn cắ.p th.u,ố.c diệt bọ và một cái búa ở hiệu th.u,ố.c.
Sau khi bị sa thải tại Cục cảnh sá.t Auburn, không ai biết Joseph DeAngelo làm gì, nhưng đến khoảng đầu những năm 1990, Joseph DeAngelo được báo cáo từng làm việc tại một trung tâm phân phối cho cửa hàng tạp hóa Save Mart, ở Roseville, ngoại ô Sacramento.
Nghi phạm Joseph DeAngelo xuất hiện trước tò.a ngàys 27-4-2018. Ảnh: AFP.
Nhưng ông đã nghỉ hưu vào năm 2017. Khi được hỏi về nghi phạm, người ph.át ngôn của Save Mart cho biết: “Ông ta không có bất kỳ hành động nào bất thường ở nơi làm khiến chúng tôi nghi ngờ rằng ông ấy có mối liên kết với những tộ.i ác”.
Một số bài báo còn cho biết, Joseph DeAngelo từng làm việc cho Thủy quân lục chiến sau khi tốt nghiệp trung học. Trước đó, y đăng ký thi vào Trường Đại học Cảnh sá.t ngành tộ.i phạm học.
Một bài báo khác được tìm thấy trong thư viện thành phố còn cho thấy, đầu những năm 1970, Joseph DeAngelo yêu một phụ nữ trẻ tên Bonnie và muốn tiến đến hôn nhân. Nhưng cô gái này đã thay đổi ý định, do đó lễ đính hôn bị hủy. Năm 1973, Joseph kết hôn với một người phụ nữ khác và có ba đứa con sinh năm 1981, 1986 và 1989. Sau năm 1981, Joseph DeAngelo sống ẩn dật cho đến khi hắn gi.ế,t Janelle Cruz, nạ.n nh.â,n cuối cùng của hắn.
Theo FBI, từ năm 1976 - 1987, kẻ gi.ế,t người Golden State đã liên quan đến hơn 100 tộ.i ác, trong đó có tộ.i gi.ế,t hại 13 người. Với tộ.i ác tày trời, Joseph DeAngelo đã phải nhận hình phạt đích đáng.
