Theo lộ trình, đến cuối tháng 9, các lò vòng thuộc huyện: Hiệp Hòa, Yên Dũng, Lục Nam, Tân Yên, Lạng Giang và TP Bắc Giang phải chấm dứt hoạt động, tự giác tháo dỡ nhưng gần đến hạn, nhiều lò trong số này vẫn đang đun đốt bình thường.
Tháo dỡ lò vòng tại xã Lãng Sơn (Yên Dũng).
Chưa tự giác tháo dỡ
Cơ sở sản xuất vật liệu xây dựng của ông Nguyễn Văn Quý, thôn Xuân Giang, xã Mai Trung (Hiệp Hòa) có quy mô khá lớn. Năm 2016, ông huy động được hơn 17 tỷ đồng để xây dựng lò vòng sản xuất gạch. Mặc dù đã nắm được lộ trình chấm dứt hoạt động nhưng đến ngày 24-9, ông Quý vẫn vận hành lò gạch bình thường.
Ông cho biết, do đầu tư lớn, thời gian hoạt động mới vài năm nên chưa thu hồi được vốn. Hiện nay, cơ sở sản xuất của ông Quý còn 370 vạn phơ gạch, mong muốn của ông là xin được gia hạn đến hết năm nay.
Theo đại diện Phòng Kinh tế và Hạ tầng huyện Hiệp Hòa, trong tổng số 14 lò trên địa bàn huyện đến nay có 8 lò dừng hoạt động, 6 lò vẫn hoạt động bình thường (5 lò dừng sản xuất phơ). Lượng phơ mộc còn tồn đọng lên đến hàng vạn viên và gần 2,7 nghìn tấn than. Các lò có 468 công nhân đang làm việc, chủ yếu là lao động phổ thông.
Tại huyện Lục Nam, qua rà soát của Phòng Kinh tế và Hạ tầng, hiện vẫn còn lò vòng của HTX Mai Sơn, thôn Mai Sơn, xã Cẩm Lý hoạt động. Lý do được cơ sở này đưa ra là lượng nguyên vật liệu tồn đọng nhiều, nếu phải dừng đun đốt và tháo dỡ vỏ lò sẽ gây thiệt hại kinh tế lớn.
HTX đang đề nghị chính quyền địa phương tạo điều kiện để tiếp tục hoạt động, xử lý hết phơ, đất, than tồn đọng… Được biết, trên địa bàn huyện Lục Nam có 14 lò khác đã dừng hoạt động, trong đó có 2 chủ lò tự giác tháo dỡ.
Kế hoạch của UBND tỉnh nêu rõ, các chủ lò thuộc diện phải chấm dứt cần tự giác dừng hoạt động, tháo dỡ lò trong tháng 8-2019.
Đến cuối tháng 9-2019 sẽ tổ chức cưỡng chế, chấm dứt hoạt động đối với các lò đã quá thời hạn nhưng không tự giác nhằm hạn chế tình trạng ô nhiễm môi trường.
Xem Video: Nhiều hộ dân chưa chuyển đổi được nghề sau khi tháo dỡ lò vôi
Riêng các huyện Lục Ngạn, Yên Thế chấm dứt toàn bộ sản xuất gạch công nghệ lò vòng và phá dỡ lò tại các huyện này trước ngày 31-12-2020. Tuy nhiên, nay gần đến hạn cuối cùng nhưng một số chủ lò vẫn cố tình cho hoạt động, trái với chủ trương của tỉnh.
Kiên quyết buộc ngừng hoạt động
Số liệu thống kê của Sở Xây dựng, toàn tỉnh có khoảng 50 lò vòng, công suất đạt khoảng 500 triệu viên/năm, tập trung tại các huyện Hiệp Hòa, Lục Nam, Việt Yên, Yên Dũng. Trong quá trình sản xuất, do sử dụng công nghệ lạc hậu nên các lò này tiêu thụ lượng nguyên vật liệu rất lớn như tài nguyên đất, than và đặc biệt là không có hệ thống xử lý khí thải bảo đảm, gây ô nhiễm môi trường.
Lò gạch của ông Nguyễn Văn Quý, xã Mai Trung (Hiệp Hòa) vẫn còn tồn đọng lượng phơ rất lớn.
Vì vậy, chủ trương chấm dứt hoạt động sản xuất gạch đất sét nung theo công nghệ lò vòng, lò vòng cải tiến trên địa bàn tỉnh nhận được sự ủng hộ rộng rãi của các tầng lớp nhân dân; tạo điều kiện cho người dân, doanh nghiệp đầu tư các cơ sở sản xuất gạch hiện đại, hạn chế gây ô nhiễm môi trường.
Để xóa bỏ lò vòng, các huyện, TP đều xây dựng kế hoạch cụ thể, xác định lộ trình, mốc thời gian và đẩy mạnh tuyên truyền, phổ biến đến các chủ lò. Ông Nguyễn Hà Giang, Trưởng Phòng Kinh tế và Hạ tầng huyện Yên Dũng cho biết, UBND huyện đã tổ chức cho các chủ doanh nghiệp, cơ sở sản xuất gạch bằng lò vòng cam kết tự giác chấm dứt hoạt động, tháo dỡ lò trước ngày 31-8-2019.
Đến nay đã có 3 lò dỡ xong, 3 lò khác đang tháo dỡ; hầu hết các lò không còn tồn đọng phơ, chỉ có 1 lò ở xã Trí Yên đề nghị được giữ lại lượng phơ mộc hiện có để chuyển đổi xây dựng sang lò tuynel.
Huyện Yên Dũng đã thành lập tổ công tác chỉ đạo vấn đề này, giao nhiệm vụ cụ thể cho các phòng, ban và yêu cầu các xã thường xuyên kiểm tra, giám sát hoạt động của các lò vòng; nếu phát hiện tiếp tục hoạt động, chưa thực hiện phá dỡ sẽ tổ chức cưỡng chế trước ngày 30-9-2019.
Xem Video: Cẩm Giàng tập trung tháo dỡ lò gạch thủ công
Trong kế hoạch của UBND tỉnh về thực hiện lộ trình chấm dứt hoạt động sản xuất gạch đất sét nung theo công nghệ lò vòng, Phó Chủ tịch Thường trực UBND tỉnh Lại Thanh Sơn yêu cầu các huyện, TP xây dựng kế hoạch và phương án tổ chức cưỡng chế, bố trí lực lượng bảo đảm an ninh trật tự, an toàn trong quá trình cưỡng chế. Sở Xây dựng đóng vai trò chủ trì, phối hợp với các ngành thường xuyên kiểm tra, đôn đốc việc thực hiện chấm dứt hoạt động của các lò vòng và phá dỡ vỏ lò.
Sở Kế hoạch và Đầu tư, Sở Tài nguyên và Môi trường cùng các huyện, TP rà soát, thu hồi chứng nhận đầu tư đối với các lò vòng, chấp thuận chuyển đổi từ lò vòng sang lò tuynel; thanh lý hợp đồng thuê, giao thầu đất phù hợp với thời gian chấm dứt hoạt động của các lò vòng; quản lý chặt chẽ đất đai, tài nguyên khoáng sản sử dụng trong sản xuất gạch…
Để ổn định đời sống cho người lao động làm việc tại những lò vòng, Sở Lao động, Thương binh và Xã hội cùng các huyện, TP hỗ trợ người lao động tìm việc làm mới hoặc học nghề, chuyển đổi việc làm, tạo điều kiện vay vốn nếu có nhu cầu.
