Tên lửa áp dụng phương pháp đá.n,h chặn bằng động năng "hit to kill" có ưu điểm là tầm b.ắn rất xa và cao trong khi kích thước vô cùng nhỏ gọn.

Lắp đầu đạn hạt nhân cho tên lửa đánh chặn A-135 Amur là giải pháp khó mà tồi tệ hơn. Ảnh: TASS.
Trong thời kỳ chiến tranh Lạnh, lưới lửa phòng không bảo vệ bầu trời Moskva được trang bị 2 tổ hợp đá.n,h chặn tầm cao nổi tiếng là A-135 Amur và A-235 Nudol, đây là hai loại tên lửa có kích thước và tầm b.ắn siêu khủng, lên tới 1.500 km, đủ để vươn tới tầm bay mọi loại ICBM của đối phương.
Bay cao và xa nhưng tính chính x.á.c của tên lửa đá.n,h chặn thuộc hai hệ thống này chưa bao giờ là điều tự hào, do công nghệ của Liên Xô thời đó vướng phải nhiều rào cản kỹ thuật.
Chính vì vậy mà Liên Xô buộc phải áp dụng một giải pháp tồi tệ đó là chấp nhận lắp đầu đạn hạt nhân cho tên lửa đá.n,h chặn, không rõ họ đã tính tới hậu quả khi vũ khí nguyên tử của mình nổ ngay trên đất mình hay chưa?
Nga từ lâu đã mong mỏi làm chủ được công nghệ đá.n,h chặn bằng động năng - hit to kill như cách mà Mỹ đã triển khai trên tên lửa đá.n,h chặn tầm cao SM-3, công nghệ này cho phép tên lửa vươn tới tầm b.ắn tối ưu, độ chính x.á.c tuyệt đối trong khi kích thước của đạn lại cực kỳ nhỏ gọn.
Ví dụ đạn SM-3 block IIA có trọng lượng chỉ 1,5 tấn với chiều dài 6,55 m; đường kính thân 53,3 cm nhưng đã đạt tới tầm xa 2.500 km, tức là vượt trội cả con số 1.500 km của A-235 Nudol.
Mơ ước về công nghệ hit to kill của Moskva kỳ vọng sẽ được hiện thực hóa trên tên lửa 77N6E và 77N6E1 của S-500, nhưng chỉ cần nhìn qua thiết kế sơ bộ đã thấy điều này khó thành hiện thực.
Tên lửa 9M82M thuộc tổ hợp S-300VM. Ảnh: Military Today.
Để có cái nhìn trực quan, đầu tiên hãy xem qua đạn 9M82M Giant trang bị cho S-300VM. Quả tên lửa có trọng lượng 5,8 tấn này với chiều dài 9,9 m; đường kính 1,2 m lớn hơn hẳn SM-3 Block IIA nhưng tầm b.ắn chỉ là 250 km.
Kích thước siêu khủng nhưng tầm b.ắn ngắn như vậy được giải thích là do động cơ của nó đạt hiệu suất kém hơn hẳn loại trang bị cho SM-3, đồng thời phải mang theo đầu đạn nặng 150 kg nhằm tăng x.á.c suất tiêu diệt.
Đồ họa xe mang phóng tự hành của tổ hợp phòng không S-500 Prometheus. Ảnh: Ria Novosti.
Tương quan kích thước giữa xe mang phóng tự hành của S-500 và S-300VM, dễ dàng nhận ra TEL của S-500 có chiều dài lớn hơn hẳn, căn cứ vào số lượng cũng như đường kính các bánh chịu nặng, chắc chắn tên lửa 77N6 to hơn 9M82M khá nhiều và dĩ nhiên là càng "khủng" khi đặt cạnh SM-3.
Kích thước rất lớn nhưng tầm b.ắn của S-500 chỉ tới tối đa 700 km, tầm cao 250 km, quá nhỏ bé khi đặt cạnh SM-3, điều này cho thấy tên lửa Nga vẫn chưa thể bỏ đi đầu đạn trọng lượng cực lớn.
Nguyên nhân có thể là do Nga buộc S-500 phải làm thêm nhiệm vụ chống máy bay so với SM-3 chỉ chống tên lửa đạn đạo, nhưng mọi nghi ngờ dĩ nhiên đều tập trung vào khả năng Moskva chưa thể áp dụng phương thức hit to kill cho S-500.
Dự kiến phải sau năm 2020 thì S-500 mới chính thức ra mắt, hy vọng rằng tới lúc đó nó sẽ có nhiều cải thiện so với ảnh đồ họa xuất hiện từ vài năm qua.