Dù đã có một số thành phần của S-300 và được diễn tập với S-300 tại "Clean Sky-2018" nhưng những kinh nghiệm khó có thể giúp gì Mỹ khi đối phó S-300.
Hệ thống S-300 Ukraine chuẩn bị tập trận.
Theo những thông tin liên quan đến cuộc tập trận chung giữa Ukraine với Mỹ và một số đồng minh mang tên Clean Sky-2018 cho biết, Mỹ đã chính thức đề xuất với Kiev được tập trận với sự tham gia của hệ thống phòng không S-300PM.
Đề xuất của Mỹ được đưa ra sau khi Bộ Quốc phòng Ukraine ra quyết định hôm 9/10, toàn bộ hệ thống phòng không-không quân nước này, bao gồm cả các đơn vị S-300, đều phải tham gia cuộc tập trận Clean Sky-2018 và sẽ có các cuộc đối đầu giả lập với Không quân Mỹ.
Phản ứng trước động thái của Mỹ, chuyên gia quân sự Belarus, Valery Gonchar nhận xét, Washington đang muốn tìm phương án đối phó hiệu quả với tổ hợp tên lửa phòng không S-300 Nga vừa chuyển giao cho Syria bằng không quân.
Không những vậy, quy mô và phương thức diễn tập tại Clean Sky-2018 cũng chỉ ra việc Mỹ đang cố gắng tìm ra điểm yếu, cũng như tăng cường kinh nghiệm thực chiến cho các kíp phi công khi đối đầu với S-300.
Đặc biệt, đối thủ giả lập của Không quân Mỹ là Ukraine, một quốc gia từng nằm trong Liên Xô và đã hàng chục năm kinh nghiệm sử dụng S-300.
Chuyên gia Valery Gonchar cho rằng, trong quá khứ, Mỹ từng thu thập kinh nghiệm đối phó với S-300 thông qua các cuộc tập trận với Hy Lạp. Tuy nhiên, những gì thu được chưa làm Mỹ thỏa mãn bởi nhiều lý do khác nhau.
Theo nhận định của một chuyên gia quân sự khác cũng của Nga là ông Victor Parantis: "Trong những năm 90, tôi đã từng tìm hiểu một trường hợp khó tin, liên quan đến việc bán hệ thống tên lửa S-300 cho Mỹ.
Tôi đã có được thông tin bất ngờ do các nguồn tin riêng trong chính phủ, trong ngành công nghiệp quốc phòng, bộ Quốc phòng và cơ quan tình báo cung cấp. Lầu Năm Góc đã vô cùng lo ngại rằng S-300 vượt trội hơn tổ hợp Patriot của họ".
Chuyên gia Nga cho biết thêm: "CIA đã được giao nhiệm vụ vén màn các bí mật về S-300 trong một sứ mệnh mang mật danh ’Mission Gladiator’. CIA đã đánh cắp được một số phần mềm của hệ thống điều khiển S-300 bằng cách hối lộ 2 nhân viên tại văn phòng thiết kế và trung tâm nghiên cứu.
Dù đã có một số phần mềm của S-300 nhưng Mỹ vẫn không thể thu được gì từ hệ thống phòng không Nga. Khi họ cố mổ xẻ hệ thống điều khiển thì toàn bộ các thiết bị điện tử và bảng mạch đã bị vô hiệu hóa.
Sau đó, người Mỹ tìm tới một vị tướng trong Bộ Quốc phòng Nga, và ra giá 140 triệu USD để mua phiên bản đầy đủ của tên lửa S-300. Ông Parantis cho biết: "Vị tướng Nga đã xiêu lòng trước lời đề nghị này nhưng vẫn cần phải có sự cho phép của Tổng thống Nga khi ấy là ông Boris Yeltsin.
Ông Yeltsin đã bị vị tướng thuyết phục rằng Nga có thể dùng tiền của người Mỹ để phát triển các loại vũ khí tốt hơn S-300 trong lúc Washington bận bịu khai phá các bí mật của hệ thống này".
Tổng thống Yeltsin sau đó đã ra lệnh chuyển giao các tên lửa S-300 cho Mỹ, cùng với tất cả các tài liệu hướng dẫn được dịch sang tiếng Anh.
Đặc biệt là hồi giữa năm 2018, Ukraine đã đồng ý bán nhiều thành phần quan trọng khác của tổ hợp S-300 cho Mỹ, gồm cả radar phòng không di động 36D6M11, được xem là "kính viễn vọng" của hệ thống tên lửa này.
Tuy nhiên, dù có trong tay những bảo vật này nhưng chúng không giúp ích gì cho Mỹ khi muốn vô hiệu S-300 ở Syria bởi những thành phần của S-300 Lầu Năm Góc được tiếp cận được sản xuất với công nghệ từ nhứng năm 1990. Đặc biệt, người Mỹ không biết gì về hệ thống C3I tại Syria.
Sau sự cố chiếc trinh sát cơ Il-20 bị bắn nhầm, Tổng thống Nga Putin đã quyết định thiết lập ở Syria một hệ thống vũ khí phòng không tiên tiến, không chỉ liên kết với căn cứ không quân Hmeymim Nga ở Latakia mà còn được tích hợp vào hệ thống chỉ huy, điều khiển, truyền tin và tình báo C3I của chính nước Nga.
Hệ thống C3I của thống nhất của Nga bao gồm các yếu tố cấu thành: Command (chỉ huy), Control (điều khiển), Communications (truyền tin), Intelligence (tình báo), hiện đang được Bộ Quốc phòng nước này vận hành để chống lại cả những cuộc tấn công hạt nhân.
Động thái này là một sự thay đổi chiến lược đối với các hoạt động của Mỹ và Israel ở Syria. Họ không chỉ phải đối đầu trực tiếp với các loại tên lửa Nga và Syria, mà còn đang phải đối mặt với cuộc đấu trực tiếp đầu tiên của mình với hệ thống phòng không đang bảo vệ các thành phố của Nga.
Một câu hỏi quan trọng vẫn còn lời giải đáp với Mỹ và Israel là: "Hệ thống S-300 của Syria có được tích hợp hoàn toàn trong Hệ thống C3I của Nga hay chỉ một phần và thực sự Hệ thống C3I của Nga là như thế nào, tín năng của chúng ra sao"?
Về cơ bản ai cũng biết cấu trúc cơ bản của Hệ thống C3I, nhưng C3I của Nga cụ thể như thế nào thì đó là điều hoàn toàn mù tịt đối với giới tình báo phương Tây, đặc biệt là sau khi các kỹ sư quân sự Nga đã làm việc không mệt mỏi để nâng cấp nó trong vài tháng để kết nối với các hệ thống S-300 ở Syria.
Vì vậy, việc Mỹ tiếp cận và cố học hỏi được cách hệ thống S-300 của Ukraine tác chiến thế nào cũng khó có thể giúp gì nước này trong nhiệm vụ muốn vô hiệu hóa hệ thống S-300 Nga chuyển cho Syria.
» Hạm đội tàu sân bay hùng hậu Mỹ “dằn mặt” Nga ở Đại Tây Dương
» Nga tính đường dài ở Syria