Tính đến hết 15/9, Bộ GTVT mới giải ngân được 13.758 tỷ đồng, đạt 54,1% kế hoạch. Bộ GTVT yêu cầu các chủ đầu tư, ban QLDA rà soát từng dự án và quy trách nhiệm người đứng đầu nếu giải ngân chậm.
Kết quả giải ngân cho dự án cao tốc Đà Nẵng - Quảng Ngãi còn thấp - Ảnh: Nguyễn Khôi
Dự án vốn ODA, TPCP “ì ạch” giải ngân
Vụ trưởng Vụ Kế hoạch đầu tư (Bộ GTVT) Nguyễn Duy Lâm cho biết, năm 2018, Bộ GTVT được giao giải ngân hơn 25.400 tỷ đồng, bao gồm hơn 14.147 tỷ đồng vốn nước ngoài; 5.858 tỷ đồng vốn trong nước, hơn 2.695 tỷ đồng vốn TPCP và hơn 2.718 tỷ đồng kế hoạch 2017 kéo dài sang năm 2018. Trong số này, vốn TPCP 2.370 tỷ đồng, vốn NSNN gần 348 tỷ đồng. Tính đến hết 15/9, Bộ GTVT mới giải ngân được 13.758 tỷ đồng, đạt 54,1% kế hoạch.
"Giao thông là mạch máu của nền kinh tế, giao thông phát triển đến đâu, kinh tế phát triển đến đó. Nếu hình thành mạng lưới giao thông tốt, kết nối các vùng miền, các khu công nghiệp, cảng biển... sẽ tạo động lực phát triển KT-XH”.
Bộ trưởng Nguyễn Văn Thể
Đáng lưu ý, theo ông Lâm, trong khi các dự án sử dụng vốn NSNN giải ngân khá tốt, đạt 3.194 tỷ đồng, đạt 94,3% thì các dự án vốn ODA và vốn TPCP chỉ giải ngân tương ứng 8.690 tỷ đồng (52,7%) và 923 tỷ đồng (34,2%). Nhóm các dự án ODA, số vốn chưa giải ngân chủ yếu là nguồn vốn nước ngoài. Trong đó, đáng chú ý như: Dự án đường sắt đô thị Cát Linh - Hà Đông, đường cao tốc Đà Nẵng - Quảng Ngãi, đường cao tốc Bến Lức - Long Thành, cầu cạn đoạn Mai Dịch - Nam Thăng Long, đường ô tô Tân Vũ - Lạch Huyện, cầu Hưng Hà và đường dẫn hai đầu, cảng cửa ngõ quốc tế Hải Phòng...
“Trong khi đó, nhóm các dự án vốn TPCP, nhất là các dự án sử dụng vốn dư QL1 và đường Hồ Chí Minh đoạn qua Tây Nguyên cũng chỉ mới giải ngân 37,7% kế hoạch”, ông Lâm nói.
Khẳng định kết quả giải ngân đến nay vẫn chưa đạt như kỳ vọng (chỉ đạt 54% so với mức kỳ vọng 65-70%), ông Lâm cho rằng, một trong những nguyên nhân quan trọng là do điều kiện thời tiết 3 tháng gần đây tại khu vực dự án mưa nhiều. Các nguyên nhân khác được ông Lâm kể đến là việc một số dự án đang trong giai đoạn hoàn thành chưa lên được phiếu giá thanh toán, một số dự án mới khởi công chưa có khối lượng thanh toán và một số dự án còn đang đấu thầu, vướng mắc về mặt bằng, thủ tục thanh toán...
Quy trách nhiệm người đứng đầu
Trao đổi với Báo Giao thông, ông Phạm Anh Tú, Trưởng phòng dự án 1, Ban QLDA Thăng Long cho biết năm 2018, dự án xây dựng cầu cạn Mai Dịch - Nam Thăng Long được giao kế hoạch giải ngân 734 tỷ đồng, gồm 720 tỷ đồng vốn ODA và 14 tỷ đồng vốn đối ứng. Tính đến nay, dự án đã giải ngân được 102,2 tỷ đồng (88,19 tỷ đồng vốn ODA, 14 tỷ đồng vốn đối ứng), đạt 14% kế hoạch năm, còn phải giải ngân 631,81 tỷ đồng vốn ODA.
“Tiến độ giải ngân dự án chậm chủ yếu do công trình gặp nhiều vướng mắc về công tác GPMB”, ông Tú nói và cho biết thêm, theo kế hoạch ban đầu, TP.Hà Nội sẽ bàn giao mặt bằng cho các nhà thầu thi công ngay từ tháng 1/2018, tuy nhiên phải đến tháng 4/2018 và cuối tháng 5/2018, hai gói thầu số 2 và số 1 mới được bàn giao một số đoạn mặt bằng để phát lệnh khởi công xây dựng. Bên cạnh đó, các khâu thiết kế bản vẽ thi công, thí nghiệm vật liệu, chuẩn bị công trường, lựa chọn nhà cung cấp, nhà thầu phụ cũng gặp một số khó khăn, mất nhiều thời gian.
“Khi xây dựng kế hoạch vốn từ năm 2017, chúng tôi dự kiến tháng 1/2018, công trình sẽ bắt đầu triển khai thi công và có khối lượng giải ngân, nhưng thực tế đến cuối tháng 6/2018, dự án mới có những giá trị khối lượng giải ngân đầu tiên”, ông Tú nói và cho biết, đến nay, các vướng mắc tại dự án đã cơ bản được tháo gỡ, từ giờ đến cuối năm chắc chắn dự án sẽ tăng tốc thi công và thúc đẩy công tác giải ngân. Tuy nhiên, từ cuối tháng 6/2018, sau rà soát lại, Ban QLDA Thăng Long nhận thấy dự án sẽ không giải ngân hết kế hoạch nên đã có văn bản đề nghị Bộ GTVT điều chỉnh giảm kế hoạch năm 2018 khoảng 196 tỷ đồng để điều chuyển cho dự án khác, nhằm tránh lãng phí nguồn vốn.
Được phân bổ 1.583 tỷ đồng vốn kế hoạch năm 2018 cho dự án cao tốc Bến Lức - Long Thành và 1.291 tỷ đồng cho dự án cao tốc Đà Nẵng - Quảng Ngãi, nhưng kết quả giải ngân cho hai dự án này của Tổng công ty Đầu tư phát triển đường cao tốc Việt Nam (VEC) vẫn còn thấp. Trong đó, dự án cao tốc Bến Lức - Long Thành đến nay mới giải ngân được 961,6 tỷ đồng (đạt 60,7% kế hoạch), còn dự án cao tốc Đà Nẵng cũng mới giải ngân được 457,4 tỷ đồng (đạt 35,5% kế hoạch).
Trao đổi với Báo Giao thông, đại diện lãnh đạo VEC cho biết, các dự án của VEC đều là những dự án lớn, công tác quyết toán phải làm rất chặt chẽ, theo đúng trình tự, mới triển khai quyết toán được. Đây là nguyên nhân chính khiến công tác giải ngân các dự án của VEC trong thời gian qua còn chậm.
Tại Hội nghị đánh giá hoạt động 9 tháng năm 2018 của Bộ GTVT diễn ra cuối tuần qua, Thứ trưởng Bộ GTVT Nguyễn Ngọc Đông chỉ rõ, công tác giải ngân “vẫn chưa đạt kế hoạch 9 tháng”. “Khả năng cao là chúng ta sẽ thừa vốn, đặc biệt là vốn nước ngoài. Chưa có năm nào khả năng dư vốn nước ngoài nhiều như năm nay”, Thứ trưởng Đông nói và yêu cầu các đơn vị phải quyết liệt hơn nữa bởi “giải pháp đã rất rõ rồi”.
Bộ trưởng Nguyễn Văn Thể cũng bày tỏ không hài lòng với kết quả giải ngân. “Nguồn vốn khó khăn mà giải ngân không đảm bảo tiến độ là không thể chấp nhận. Thủ trưởng các đơn vị giải ngân kém chắc chắn cuối năm không thể hoàn thành tốt nhiệm vụ”, Bộ trưởng nói.
» Doanh nghiệp bất động sản Trung Quốc “điêu đứng” trước nguy cơ mới
» Soi hồ sơ cao tốc Hà Nội - Hải Phòng
