Không bảng đen, phấn trắng, không bàn ghế, sách vở - những tiết học ngoài trời đem lại hứng thú cho học sinh, giúp các em hiểu bài và yêu thích môn học hơn. Đây cũng là một trong những đổi mới quan trọng trong thiết kế, xây dựng chương trình giáo dục phổ thông mới.
ảnh minh họa
Gắn môn học với thực tế
Mô hình lớp học truyền thống xưa nay là thầy giảng, trò nghe. Theo đánh giá của Sở GDĐT TP HCM, khả năng ghi nhớ của học sinh sau 24h là không cao, chỉ khoảng 5%. Những hình thức khác như thảo luận theo nhóm, sử dụng các thí nghiệm, hình ảnh chứng minh, minh họa cũng giúp cho nội dung bài học cho sinh động, phong phú, học sinh hiểu hơn. Tuy nhiên, lý tưởng nhất vẫn là những tiết học học sinh được thực hành, sau đó là giảng dạy, thuyết trình lại nội dung kiến thức đã được trải nghiệm.
Hiện TP HCM là một trong những địa phương tiên phong đưa tiết học ngoài trời vào chương trình học chính khóa. Cụ thể, từ năm 2014-2015, thành phố đã triển khai thí điểm hình thức này ở một số trường phổ thông.
Năm học 2018-2019, Sở GDĐT TP HCM có văn bản thông báo về việc thực hiện chương trình tiết học ngoài nhà trường tại các địa điểm gồm Thảo Cầm Viên, khu sinh thái Về Quê - Củ Chi, khu Nông nghiệp công nghệ cao Củ Chi.
Sở lưu ý đây là chương trình học tập được xây dựng trong kế hoạch năm học của nhà trường và khuyến khích các nhà trường thực hiện từ thứ hai đến chủ nhật. Mọi tài liệu được sử dụng trong chương trình phải được thẩm định của Sở.
Theo ông Nguyễn Văn Hiếu - Phó Giám đốc Sở GDĐT TP HCM, các đơn vị phải đăng ký trên cổng thông tin của Sở trước 30 ngày nhằm tạo sự chuẩn bị chu đáo, đem lại hiệu quả học tập tốt nhất cho học sinh. Bởi có những trường chưa quen với việc tổ chức các tiết học này, Sở sẽ xem xét kế hoạch của trường gửi và góp ý, yêu cầu bổ sung, điều chỉnh lại nếu thấy chưa đạt yêu cầu. Ngoài 3 địa điểm Sở GDĐT giới thiệu, các trường có thể xây dựng tiết học ngoài nhà trường ở bất kì chỗ nào gắn với chương trình học của Bộ GDĐT.
Chẳng hạn, chương trình học tập trải nghiệm “Nông nghiệp 4.0” tại khu Nông nghiệp công nghệ cao Củ Chi được Sở GDĐT TPHCM phối hợp Trung tâm Nông nghiệp Công nghệ cao Củ Chi xây dựng chương trình học tập trải nghiệm bộ môn Sinh và nông nghiệp với định hướng Giáo dục STEM. Học sinh sẽ được trải nghiệm, nghiên cứu về công nghệ nuôi cấy mô thực vật; công nghệ nông nghiệp tự động; kỹ thuật trồng nông sản trên các giá thể khác nhau để đạt năng suất cao…
Hay nhưng không dễ
Để xây dựng và tổ chức các tiết học ngoài trời, có kiểm tra, đánh giá như TP HCM đang thực hiện vẫn còn khá mới mẻ với nhiều địa phương. Làm sao để những tiết học này đem lại hiệu quả thì không dễ.
Theo hướng dẫn của phòng Giáo dục Trung học, Bộ GDĐT, trước hết giáo viên phải xác định kiến thức nào có thể tổ chức lớp học ngoài trời, sau đó lên kế hoạch tổ chức thật chi tiết để thuyết phục Ban giám hiệu đồng ý, sau đó là phụ huynh đồng ý cho con em mình tham gia lớp học. Khi đã được phê duyệt, giáo viên cần chủ động chia thành các giai đoạn học tập cụ thể, bao gồm học các kiến thức lí thuyết trong không gian trường lớp, chính là các tiết trong phân phối chương trình. Sau đó, tổ chức chuyến đi trải nghiệm, hoàn thành các bài thu hoạch dưới dạng viết hoặc đánh máy. Cuối cùng là lắng nghe sự phản hồi từ học sinh- những chủ thể tham gia tiết học đó.
Một vấn đề cần lưu ý là trên thực tế, các tiết học trải nghiệm ngoài nhà trường đều được thực hiện từ nguồn kinh phí xã hội hóa, nghĩa là từ khoản tiền đóng góp của phụ huynh. Với những gia đình không có điều kiện đóng góp, nhà trường có thể vận động, tìm nguồn tài trợ để các em được tham gia miễn phí…
Với những gia đình mà phụ huynh không muốn con tham gia vì những lý do khác nhau, nhà trường không được ép buộc. Do đây là nội dung học chính khóa nên những nhóm học sinh không tham gia tiết học ngoài nhà trường, có thể cân nhắc chương trình học phù hợp.
Theo GS Nguyễn Minh Thuyết, Tổng chủ biên chương trình GDPT mới, trong chương trình mới được xây dựng với đa dạng hoá hình thức tổ chức học tập, coi trọng cả dạy học trên lớp và các hoạt động xã hội, trải nghiệm sáng tạo, tập dượt nghiên cứu khoa học. Ngoài ra, chương trình GDPT mới cũng có riêng một hoạt động giáo dục mang tên hoạt động sáng tạo gồm phần bắt buộc (bao gồm cả các hoạt động tập thể) và tự chọn.
Nội dung hoạt động trải nghiệm sáng tạo được xây dựng thành các chủ đề mang tính chất mở và tương đối độc lập với nhau gắn với từng lĩnh vực của địa phương, vùng miền đồng thời cũng mang tính đất nước, quốc tế được trường lựa chọn một cách phù hợp nhất.
» Rà soát chất lượng đội ngũ công chức, viên chức ngành giáo dục
» Chính thức bỏ cộng điểm nghề tuyển sinh vào lớp 10
