Theo Ủy ban Giám sát tài chính quốc gia, bội chi ngân sách nhà nước (NSNN) đang ở mức thấp nhất trong 3 năm gần đây.
ảnh minh họa
Tính đến 30/9, bội chi NSNN ở mức 26,775 nghìn tỷ đồng, trong khi cùng kỳ 2017 là 61,545 nghìn tỷ đồng, cùng kỳ 2016 là 152,215 nghìn tỷ đồng.
Lũy kế đến 30/9, thu NSNN ước đạt 962,5 nghìn tỷ đồng, bằng 73% dự toán, tăng 13,7% so cùng kỳ trong khi chi NSNN ước đạt 989,275 nghìn tỷ đồng, bằng 64,9% dự toán, tăng 9,8% so cùng kỳ.
Theo đánh giá, thu NSNN đạt khá chủ yếu do: Thu từ dầu thô tăng mạnh (đạt 134% dự toán, tăng 42,5% so cùng kỳ) do giá và sản lượng tăng.
Giá dầu thô thanh toán bình quân 9 tháng đạt 73,5 USD/thùng, tăng 23,5 USD/thùng so với giá dự toán trong khi sản lượng khai thác dầu 9 tháng ước đạt 9,3 triệu tấn, bằng 82% kế hoạch.
Dự báo giá dầu thô sẽ tiếp tục tăng cao trong 3 năm tới và có thể đạt ngưỡng 180 USD/thùng (EFA dự báo giá dầu thô cuối năm 2018 đạt hơn 73 USD/thùng và tăng bình quân 25-30% mỗi năm trong giai đoạn 2018-2020) sẽ hỗ trợ tích cực cho thu từ dầu thô trong 3 năm tới.
Một nguyên nhân khác khiến thu ngân sách đạt khá do thu cân đối ngân sách từ hoạt động xuất nhập khẩu (XNK) đạt 82% dự toán, tăng 3,2% so cùng kỳ. Tín hiệu tích cực này do hoạt động xuất nhập khẩu khởi sắc, chủ yếu do tăng trưởng xuất khẩu mặt hàng điện thoại của Công ty Samsung và tăng giá – sản lượng mặt hàng lương thực, thực phẩm.
Tính đến 30/9, tổng kim ngạch XNK đạt 352,4 tỷ USD, xuất siêu 5,39 tỷ USD. Ước tính cả năm 2018, kim ngạch XNK đạt 475 tỷ USD, xuất siêu 1 tỷ USD sẽ tiếp tục là nhân tố hỗ trợ tích cực tới thu hoạt động XNK những tháng cuối năm.
Mặc dù việc thu ngân sách 9 tháng đầu năm đạt khá, tuy nhiên Ủy ban Giám sát tài chính quốc gia cũng lưu ý một số vấn đề. Thứ nhất, cấu trúc thu NSNN chưa thực sự bền vững, cụ thể: Thu NSNN còn phụ thuộc ở những mức độ nhất định vào khoản thu không bền vững như thu từ dầu thô.
Tình hình thu - chi NSNN lũy kế đến 30/9/2018.
Theo Ủy ban Giám sát tài chính quốc gia, trong ngắn hạn, thu từ dầu thô bị ảnh hưởng bởi giá dầu thế giới và sản lượng khai thác. Do đó, sự biến động giá dầu thế giới đã ảnh hưởng trực tiếp tới thu từ dầu thô trong những năm qua , từ đó gây tác động không nhỏ lên thu NSNN. Trong dài hạn, thu dầu thô cũng không bền vững do giới hạn về trữ lượng khai thác.
Mặt khác, việc tăng thu nội địa chủ yếu đến từ các khoản thu có tính bền vững không cao như thu từ nhà, đất trong khi các khoản thu từ hoạt động sản xuất kinh doanh đạt thấp so dự toán.
Tính đến hết tháng 9, các khoản thu về nhà, đất đạt 104,4% dự toán; Thu từ khu vực DNNN đạt 65,3% dự toán, thu từ khu vực doanh nghiệp có vốn đầu tư nước ngoài đạt 58,8% dự toán, thu từ khu vực kinh tế ngoài quốc doanh đạt 68,7% dự toán.
Ngoài ra, thu NSNN ở nhiều địa phương còn phụ thuộc vào việc bán tài sản công, trong đó đặc biệt là bán quyền sử dụng đất.
Một lưu khác được Ủy ban Giám sát tài chính quốc gia đưa ra là, giải ngân vốn đầu tư XDCB đạt mức dự toán thấp (50,2% dự toán). Do đó, cần đẩy mạnh thực hiện các biện pháp hỗ trợ doanh nghiệp thông qua nghiên cứu cắt giảm thuế suất thuế thu nhập doanh nghiệp vừa và nhỏ, kết hợp mở rộng cơ sở thuế để từ đó tăng cường nguồn thu từ hoạt động sản xuất kinh doanh, giảm dần sự phụ thuộc vào các khoản thu kém bền vững. Đồng thời, đẩy mạnh công tác cổ phần hoá DNNN, thoái vốn nhà nước tại doanh nghiệp…
» Giảm ‘vận đen’ cho cà phê, cần chứng chỉ bền vững
» Đề xuất giảm thuế cho doanh nghiệp
