Mỹ gia tăng hiện diện quân sự ở Hy Lạp nhằm giảm bớt sự phụ thuộc vào căn cứ Incirlik của Thổ Nhĩ Kỳ, hạn chế ảnh hưởng quân sự của Nga.
Mỹ đang tăng cường hiện diện quân sự ở Địa Trung Hải, trong đó có Hy Lạp
Thổ Nhĩ Kỳ không lo về sự hiện diện của Mỹ ở Hy Lạp
Mới đây, tờ The Wall Street Journal của Mỹ có bài viết cho biết, Hoa Kỳ đang xem xét khả năng sử dụng tích cực hơn các căn cứ hải quân và không quân của Hy Lạp để thực hiện các hoạt động quân sự, trong bối cảnh căng thẳng trong quan hệ Mỹ- Thổ Nhĩ Kỳ tiếp tục leo thang.
Tờ báo dẫn lời một số quan chức Mỹ giấu tên cho biết, từ quan điểm chính trị, mối quan hệ giữa Hoa Kỳ và Hy Lạp đang đạt đến mức cao, bởi hai nước đều có chung sự lo lắng về Thổ Nhĩ Kỳ - một nước đối tác trong NATO, nhưng có đường lối và quan điểm khác biệt.
Theo các quan chức này, Hoa Kỳ cho rằng, hiện hữu khả năng mở rộng quy mô sử dụng cơ sở hạ tầng quân sự hiện có ở Hy Lạp, cũng như triển khai một số lượng lớn binh sĩ trên cơ sở tạm thời.
Tuy nhiên, mặc dù việc sử dụng thường xuyên hơn các căn cứ quân sự ở Hy Lạp có thể đem lại tiềm năng lớn, nhưng, Washington không xem xét điều đó như phương án thay thế căn cứ không quân Incirlik ở miền Nam Thổ Nhĩ Kỳ, nguồn tin của tờ báo cho biết.
Cựu nghị sĩ Rifat Sait thuộc đảng cầm quyền “Công lý và Phát triển” (AKP) của Thổ Nhĩ Kỳ, người đứng đầu Trung tâm Nghiên cứu chiến lược của khu vực Balkan nhấn mạnh rằng, hành động như vậy của Mỹ sẽ ảnh hưởng tiêu cực đến Hy Lạp cũng như đến EU nói chung.
Ông Rifat Sait bình luận, lập trường của Washington về vấn đề này được biết rõ. Trong mấy năm liền Hoa Kỳ thực hiện những hành động như vậy ở khu vực Balkan, ví dụ như trước đây ở Bulgaria và bây giờ đến lượt Hy Lạp. Vị chính khách Thổ Nhĩ Kỳ lưu ý hai khía cạnh quan trọng:
Thứ nhất là: Hy Lạp, Bulgaria hay bất kỳ quốc gia nào khác không sánh được với Thổ Nhĩ Kỳ về vị trí địa chính trị và tiềm năng quân sự, ngay cả tác giả bài báo trên WSJ cũng thừa nhận điều đó.
Thứ hai là: Trong số các quốc gia mà Hoa Kỳ gia tăng sự hiện diện quân sự trong thời gian gần đây, không có nước nào đạt được sự thịnh vượng.
Theo ông Rifat Sait, Hoa Kỳ chỉ khai thác lãnh thổ của những nước này vì lợi ích của họ, điều đó cuối cùng dẫn đến những hậu quả tiêu cực cho các quốc gia đó, Hy Lạp cũng không phải là một ngoại lệ. Sáng kiến này của Washington sẽ không đem lại lợi ích cho Athens; hơn nữa, nó sẽ có tác động tiêu cực đến EU, mà Hy Lạp là một thành viên.
Đức và Pháp sẽ đặc biệt lo lắng về tương quan lực lượng như vậy. Trong khi đó, Thổ Nhĩ Kỳ không bị ảnh hưởng, vì Ankara thực thi chính sách độc lập trong lĩnh vực an ninh quốc gia và nắm trong tay một công cụ mạnh để gây ảnh hưởng đến Mỹ, đó là căn cứ Incirlik.
Mỹ gia tăng hiện diện ở Địa Trung Hải: Lo lắng về Nga, Trung Quốc?
Theo ông Rifat Sait, việc Mỹ rời bỏ Thổ Nhĩ Kỳ và gia tăng hiện diện ở Hy Lạp có thể dẫn đến việc họ sẽ bị phong tỏa ở biển Aegean. Mà tựu trung lại, tất cả các vấn đề đều có liên quan đến Nga.
Mới đây, Nga đã bắt đầu cuộc tập trận lớn “Phía Đông - 2018” (Vostok-2018) với sự tham gia của quân đội Trung Quốc, còn Thổ Nhĩ Kỳ đã gửi các quan sát viên đến dự khán cuộc tập trận này.
Các cuộc tập trận quy mô lớn của Nga khiến Mỹ vội vã thực hiện những bước đi như tăng cường hoạt động quân sự ở Hy Lạp, nhưng hoạt động như vậy sẽ không mang lại bất kỳ kết quả nào cho Washington.
Ngoài ra, Mỹ còn đứng trước viễn cảnh có thể bị phong tỏa ở vùng biển Aegean và chỉ tiếp xúc được với Hy Lạp và Bulgaria. Trong khi đó, Thổ Nhĩ Kỳ đánh giá đúng năng lực của mình ở Trung Đông và vùng Caucasus, cũng như ở khu vực Balkan" - ông kết luận.
Khi bình luận về kế hoạch của Mỹ mở rộng sự hiện diện quân sự ở Hy Lạp, chuyên gia an ninh Thổ Nhĩ Kỳ Mete Yarar chỉ ra mối liên hệ giữa việc Mỹ tăng cường sự hiện diện quân sự ở Hy Lạp và căng thẳng tiếp tục leo thang ở khu vực Địa Trung Hải.
Theo ông, kế hoạch của Mỹ tăng cường sự hiện diện quân sự ở Hy Lạp không có liên quan trực tiếp đến cuộc khủng hoảng trong quan hệ với Thổ Nhĩ Kỳ. Hai điểm này nên được xem xét riêng.
Vị chuyên gia này cho rằng, Washington thực hiện bước này chủ yếu bởi vì Mỹ lo ngại trước việc Nga và Trung Quốc đang củng cố vị thế của mình ở vùng Địa Trung Hải, do đó, Washington muốn tăng cường hiện diện để gia tăng sức ép lên Moscow và Bắc Kinh, nhằm giữ vững địa vị độc bá ở Địa Trung Hải.
Còn chuyên gia Georgos Prevelakis, Giáo sư về Địa chính trị tại Đại học Paris Panthéon-Sorbonne, nhấn mạnh rằng, sở dĩ Washington muốn mở rộng sự hiện diện ở Địa Trung Hải là do Mỹ biết rõ là trong khu vực phía Đông Địa Trung Hải đang gia tăng những tranh chấp giữa các cường quốc lớn như Nga, mà gần đây cả Bắc Kinh tham gia các cuộc tranh chấp đó.
Mặc dù Mỹ đang tập trung quan tâm đến Chiến lược Ấn Độ Dương-Thái Bình Dương, nhưng họ vẫn cố gắng tăng cường sự hiện diện ở Địa Trung Hải, vì Trung Đông vẫn là trọng tâm trong chiến lược toàn cầu của Washington.
Chính phủ Hy Lạp chấp nhận sự hợp tác như vậy, vì thế không có gì đáng ngạc nhiên khi Mỹ đi theo hướng này.
» Campuchia sẽ tập trận qui mô lớn hơn với Trung Quốc
» Bỉ: Mỹ không có quyền ra lệnh cho các doanh nghiệp châu Âu
