Theo Trợ lý Bộ trưởng Tài chính Mỹ thiết kế trừng phạt Nga đã nan giải, song để trừng phạt hạ gục Nga, không gây hại cho Mỹ còn nan giải gấp...
Trợ lý Bộ trưởng Tài chính Mỹ Marshall Billingslea
Chính quyền Mỹ lần đầu tiên thừa nhận trừng phạt không thể đánh gục Nga
Ngày 13/9, Trợ lý Bộ trưởng Tài chính Mỹ Marshall Billingslea đã có giải trình trước Uỷ ban Tài chính phụ trách Chính sách tiền tệ và Thương mại Mỹ về hiệu quả biện pháp trừng phạt Nga, theo home.treasury.gov - cổng thông tin Bộ tài chính Mỹ.
Trong nội dung giải trình của ông Billingslea, lần đầu tiên chính quyền Mỹ chính thức thừa nhận thiết kế các biện pháp trừng phạt Nga là công việc phức tạp nhất nhưng lại kém hiệu quả nhất trong trừng phạt các thực thể đối nghịch của Mỹ.
Nguyên nhân được ông Billingslea nêu ra là do quy mô nền kinh tế Nga, sức mạnh nền kinh tế Nga và ảnh hưởng của kinh tế Nga với nền kinh tế toàn cầu, khiến trừng phạt Nga luôn gây hậu quả với Mỹ và đồng minh.
“Nga hoàn toàn miễn nhiễm với những biện pháp trừng phạt mà Mỹ áp dựng cho các quốc gia khác, khiến chúng tôi phải thay đổi cách tiếp cận. Ví dụ, chúng ta không thể trừng phạt Nga theo cách như áp dụng với Triều Tiên hay Iran.
Quy mô kinh tế Nga lớn và tích hợp tốt quá tốt với kinh tế toàn cầu, với hệ thống tài chính quốc tế và chuỗi cung ứng toàn cầu...Vì vậy, quá khó khăn để thiết kế trừng phạt Nga mà giảm thiểu tác động tiêu cực tới Mỹ và đồng minh".
Theo Trợ lý Bộ trưởng Tài chính Mỹ: "Nhiều doanh nghiệp nhà nước Nga và doanh nghiệp nhà thương mại Nga đã tích hợp chặt chẽ vào các chuỗi cung ứng và các nền kinh tế toàn cầu, trong đó đặc biệt là nền kinh tế các đồng minh trong NATO".
Đó là thách thức rất lớn với việc thiết kế trừng phạt Nga và Mỹ buộc phải có cách tiếp cận đặc biệt, song vẫn không mang lại hiệu quả như mong muốn, nhất là vẫn không giúp Mỹ và đồng minh tránh được tác động trái chiều.
Chẳng hạn, ngày 29/1/2018, Mỹ liệt 210 doanh nhân và chính trị gia Nga vào danh sách sẽ bị trừng phạt, trong có tỷ phú Oleg Deripaska, chủ Tập đoàn sản xuất nhôm khổng lồ của Nga (Rusal) - người chính thức bị trừng phạt vào ngày 6/4/2018.
Kết quả, theo ước tính của Mỹ, giá trị tài sản của Deripaska đã giảm hơn 50% và giá cổ phiếu EN + của Rusal - Tập đoàn sản xuất nhôm lớn thứ hai thế giới - đã giảm từ 12,20 USD xuống còn 5,40 USD trên Sở Giao dịch Chứng khoán Luân Đôn.
Tuy nhiên, Deripaska đã chọn rời khỏi Rusal, thế là Tập đoàn nhôm khổng lồ này đã tránh được thiệt hại từ trừng phạt Mỹ và ngay lập tức hoạt động của Rusal tái lập hiệu quả, khi lợi nhuận 6 tháng đầu năm 2018 của tập đoàn này tăng 200%.
Đây được xem là một trong những lỗ hổng nhưng không thể lấp được trong các biện pháp trừng phạt mà Mỹ thiết kế để chống Nga và đó cũng là lý do Washington phải liên tục bổ sung các biện pháp trừng phạt mới đối với Moscow.
Putin khuyên Oleg Deripaska rời khỏi Rusal để hoá giải trừng phạt Mỹ, giúp lợi nhuận của Rusal đã tăng 200%
"Chương trình trừng phạt Nga là một trong những công việc gây căng thẳng nhất, bởi các biện pháp trừng phạt không phải là và không thể là công cụ duy nhất của chúng ta", Trợ lý Bộ trưởng Tài chính Mỹ Billingslea nhận định.
Như vậy, thoạt nhìn có thể tưởng Mỹ chủ động đưa ra các biện pháp trừng phạt Nga, nhưng thực tế, theo giải trình của ông Billingslea, thì Washington - thực thể trừng phạt - hoàn toàn bị động trước Moscow - thực thể bị trừng phạt.
Rõ ràng, đối với Mỹ, nước Nga dưới thời Tổng thống Putin là một thực thể chính trị "độc nhất vô nhị", khi tình hình chính trị và tình hình nội trị bị chao đảo vì hậu quả từ sự can thiệp của Kremlin nhưng đến nay vẫn không thể tìm ra cơ chế can thiệp.
Rồi Washington quyết định trừng phạt Moscow trong thế "bịt mắt đánh trống" thì khi đối phương chưa gục ngã, song tác động trái chiều từ trừng phạt đã làm hại cả Mỹ và đồng minh, thậm chí Washington còn đối mặt nguy cơ "gậy ông đập lưng ông".
Washington bó tay vì xem thường Putin
Ngày 21/10/2016, tướng Richard Shirreff, sĩ quan cao cấp của quân đội Hoàng gia Anh và là cựu Phó Tư lệnh tối cao NATO cho rằng đối đầu với nước Nga dưới thời Putin là nhiệm vụ nặng nề nhất của bất kỳ vị tổng thống Mỹ nào.
Tướng Richard Shirreff cho rằng mục đích của Tổng thống Putin rất rõ ràng, đó là quyết đưa nước Nga trở lại vị thế siêu cường trên thế giới. Và quyết tâm của Putin sẽ phá vỡ nhiều cấu trúc trong hệ thống cấu thành các trụ cột của nước Mỹ.
Mỹ-phương Tây quá chủ quan khi M.Gorbachev làm tan rã Liên Xô và kết thúc Chiến tranh Lạnh, còn B.Yeltsin thì không thể lấy lại được những gì của một Liên Xô hùng mạnh, từ đó có vẻ xem thường Nga, coi sức mạnh Nga chỉ còn là dĩ vãng.
Vì vậy, ngày 31/12/1999 là một ngày đặc biệt với nước Nga, khi sự hồi sinh sức mạnh Nga bắt đầu phôi thai với việc Tổng thống B.Yeltsin từ chức và chỉ định vị Thủ tướng trẻ tuổi V.Putin làm người đứng đầu nhà nước Nga.
Ngày 31/12/1999 là một bước ngoặt với lịch sử nước Nga và lịch sử thế giới khi Putin được trao quyền lực
Tuy nhiên, trong con mắt của Mỹ và phương Tây thì việc thay đổi trên chính trường Nga khi đó chẳng có gì khác biệt, ngoài việc nó diễn ra đúng với thời khắc chuyển giao giữa hai thiên niên kỷ, giữa hai thế kỷ mà thôi.
Đó là sai lầm chiến lược của Washington và đồng minh. Bởi Putin hoàn toàn khác với Yeltsin và năm vị thủ tướng khác mà nhà lãnh đạo đầu tiên của nước Nga thời hậu Xô Viết từng bổ nhiệm để hy vọng sẽ gửi trao quyền lực.
Sự khinh suất của Washington và đồng minh đến lúc phải trả giá, khi vị Tổng thống trẻ tuổi Putin ngay lập tức tập trung vào giải quyết dứt điểm những hậu quả mà người tiền nhiệm để lại, đồng thời âm thầm củng cố sức mạnh cho nước Nga.
Liên Xô tan rã bởi những nguyên nhân bên trong nhiều hơn là tác động từ bên ngoài, song Mỹ-phương Tây đã ngộ nhận đó là chiến thắng vang dội của họ và thế là thừa thắng xông lên, đẩy Nga vào thề phải chống chứ không thể phòng được nữa.
Những sai lầm của Yeltsin khiến cho Washington có thể làm mưa làm gió bên ngoài biên giới nước Nga, sức mạnh Mỹ, lợi ích Mỹ, giá trị Mỹ đã tạo ra lực hướng tâm Mỹ, hình thành thế giới đơn cực xoay quanh trục Mỹ.
Vòng xoáy Mỹ tạo ra trong thế giới đơn cực đã biến nhiều thực thể vốn là "anh em" của Nga trở thành đối thủ, thậm chí là kẻ thù của nước Nga. Khi mối đe doạ tiến sát biên giới nước Nga thì sức mạnh Nga được Putin hồi sinh kịp lúc.
Mỹ-phương Tây lên án Putin tham vọng cực đoan, chỉ muốn gây hấn làm cho thế giới bất ổn, song xâu chuỗi các sự kiện lại thì rõ ràng chiến lược “công không thèm thủ” của Washington và đồng minh mới là nguyên nhân khiến Putin-Kremlin quyết đoán.
Song với Mỹ và phương Tây thì điều đó không có gì khác biệt và đó là một sai lầm chết người
Tổng thống Putin tận dụng sai lầm của phương Tây để làm hồi sinh sức mạnh Nga. Nhà lãnh đạo nước Nga đương thời đã vận dụng hiệu ứng tích cực từ sự hồi sinh của nước Nga để tác động, thậm chí hiệu chỉnh các cơ chế có thể gây hại cho nước Nga.
Thực tế đó giúp tạo ra nhiều hàng rào bảo vệ nước Nga, từ cả chính trị, quân sự đến kinh tế và ngoại giao. Chính điều này đã khiến cho trừng phạt của Mỹ và phương Tây áp đặt lên Nga không thể phát tác hiệu tốt nhất.
Không những vậy, hàng rào bảo vệ mà Tổng thống Putin xây dựng bao quanh nước Nga trong quá trình khôi phục sức mạnh Nga đã khiến cho "quả bóng trừng phạt" mà Washington và đồng minh "ném’ vào Nga bị dội trở lại có phản lực mạnh nhất.
Do đó không có gì ngạc nhiên khi Trợ lý Bộ trưởng Tài chính Mỹ Billingslea cho rằng thiết kế các biện pháp trừng phạt Nga đã quá nan giải, song để các biện pháp đó có thể hạ gục Nga mà không gây hại cho Mỹ và đồng minh còn nan giải gấp nhiều lần.
» ¢Lộ diện nghi phạm thứ 3 trong vụ đầu độc cựu điệp viên người Nga Skripal
» Đấu trường Mỹ-Iran tại LHQ
