Thời gian qua, việc xuất khẩu nông sản sang Trung Quốc còn bấp bênh, gặp nhiều khó khăn. Nguyên nhân một phần là do các doanh nghiệp chưa biết vận dụng truyền thông để quảng bá thương hiệu nhằm tạo được ấn tượng với người tiêu dùng “phương Bắc”.
Người dân Việt Nam vẫn cần mẫn sản xuất dù giá thanh long “rẻ như cho”
Chưa gây được ấn tượng
Ngày 26/8 vừa qua, tại TPHCM, Ban Nghiên cứu phát triển kinh tế tư nhân (thuộc Hội đồng tư vấn cải cách thủ tục hành chính của Thủ tướng Chính phủ) phối hợp với Cục Chế biến và Phát triển thị trường nông sản và Câu lạc bộ Nông nghiệp công nghệ cao (DAA Việt Nam) tổ chức Hội thảo “Nâng cao hiệu quả tiếp cận thị trường Trung Quốc cho nông sản Việt”.
Phát biểu tại hội thảo, ông Rocky Sun - Phó Chủ tịch Hiệp hội Nông nghiệp Trung Quốc - ASEAN cho biết, nhu cầu nhập khẩu nông sản của Trung Quốc đang tăng trưởng rõ rệt theo từng năm. Trong đó, nhu cầu nhập khẩu cam của Trung Quốc tăng 61%, đạt 358.000 tấn và tổng giá trị nhập khẩu mặt hàng này là 496 triệu USD, tương đương với 3 tỷ Nhân dân tệ. Đáng chú ý, sau chuối thì thanh long là mặt hàng mà Trung Quốc nhập khẩu nhiều thứ 2. Năm 2017, nước này nhập khẩu 533.000 tấn thanh long.
Ông Rocky Sun - Phó Chủ tịch Hiệp hội Nông nghiệp Trung Quốc - ASEAN nhận định khâu truyền thông về thế mạnh của thanh long Việt Nam gần như không có.
Ông Rocky Sun cũng cho hay, hiện nay, 99% thanh long tại Trung Quốc đều được nhập khẩu từ Việt Nam. Thế nhưng khâu truyền thông về thế mạnh của thanh long Việt Nam gần như không có. Do đó, Phó chủ tịch Hiệp hội Nông nghiệp Trung Quốc - ASEAN nhận định, điểm yếu của nông sản Việt còn nằm ở ý thức thương hiệu và quảng bá cho thương hiệu, vì vậy, nông sản vẫn chưa gây được ấn tượng.
Liên quan việc xuất khẩu nông sản của Việt Nam, ông Nguyễn Hoàng Anh - Thành viên Ban nghiên cứu phát triển kinh tế tư nhân của Chính phủ cũng cho biết, năm 2017, trong 3,5 tỷ USD kim ngạch xuất khẩu các mặt hàng rau củ quả thì Trung Quốc chiếm đến 76% giá trị. Mặc dù vậy, theo ông Anh, việc xuất khẩu nông sản sang thị trường này còn bấp bênh. Xuất khẩu chủ yếu vẫn còn đi nhiều bằng đường tiểu ngạch nên không chú ý truy xuất nguồn gốc, xây dựng thương hiệu. Nhiều trường hợp hàng hóa ứ đọng, giá giảm sâu, có khi bị đổ bỏ nơi cửa khẩu. Vấn đề minh bạch, uy tín trong hợp tác giữa các doanh nghiệp hai bên vẫn chưa đạt hiệu quả như mong muốn.
Ông Nguyễn Hoàng Anh - Thành viên Hội đồng tư vấn cải cách - Phó Chủ tịch thường trực DAA Việt Nam phát biểu
Chính vì vậy, ông Anh cho rằng, hội thảo lần này là rất quan trọng. Thông qua hội thảo, Ban tổ chức mong muốn các doanh nghiệp có nhìn nhận khách quan hơn về thị trường Trung Quốc và tập trung đẩy mạnh xuất khẩu chính ngạch các mặt hàng nông sản, thủy sản, đáp ứng điều kiện tiêu chuẩn của thị trường nước này.
“Chúng tôi hy vọng sau hội thảo lần này, các doanh nghiệp sẽ nhìn nhận khách quan hơn về thị trường rộng lớn và đầy tiềm năng như Trung Quốc. Đồng thời, nhanh chóng khắc phục những hạn chế về mặt quy trình sản xuất, chuẩn hóa chuỗi giá trị sản phẩm, gia tăng giá trị cạnh tranh và nâng cao sức cạnh tranh thương hiệu. Ngoài ra, các đơn vị liên quan cũng cần phải đề xuất quy định, chính sách hỗ trợ, cũng như có giải pháp cụ thể để tạo thuận lợi thương mại, liên kết mở rộng thị trường tiêu thụ hàng hóa theo giá trị xuất khẩu qua các cửa khẩu biên giới giữa Việt Nam - Trung Quốc”, ông Anh nói.
Cần nắm bắt xu hướng phát triển của thị trường
Cũng tại hội thảo, ông Vĩ Tích Thành - Tham tán Thương mại và kinh tế, Tổng Lãnh sự quán Trung Quốc tại TP.HCM cho biết, Hội chợ quốc tế sẽ được tổ chức vào tháng 11/2018, tại TP.Thượng Hải. Theo đó, là một đối tác thân thuộc của Trung Quốc, Việt Nam có nhiều thuận lợi để mở rộng phát triển thị trường. Tuy nhiên, vấn đề đặt ra là xuất khẩu nông sản Việt sang Trung Quốc hiện đang gặp một số khó khăn nhất định. Vì vậy, để mở rộng thị trường tiêu thụ tại Trung Quốc thì Việt Nam cần lưu ý về thói quen tiêu dùng và sở thích của người dân Trung Quốc.
Ông Vĩ Tích Thành cho rằng các doanh nghiệp Việt chưa chủ động khai thác thị trường Trung Quốc, phần lớn nông sản xuất khẩu sang là do các thương lái sang tận nơi để tìm nguồn hàng.
Chưa hết, theo ông Thành, nông sản Việt xuất khẩu sang Trung Quốc chủ yếu bằng con đường tiểu ngạch. Tuy đây là một phần quan trọng của thương mại hai bên, nhưng mang tính tùy ý, không bền vững, có rủi ro lớn vì chủ yếu là những doanh nghiệp nhỏ và siêu nhỏ đang làm. Mặt khác, sản xuất nông sản vẫn theo quy mô nhỏ, chất lượng sản phẩm không đồng đều và sức cạnh tranh không cao. Trong khi đó, các doanh nghiệp Việt chưa chủ động khai thác thị trường Trung Quốc, phần lớn nông sản xuất khẩu sang là do các thương lái sang tận nơi để tìm nguồn hàng.
Nhằm tạo thuận lợi cho Việt Nam xuất khẩu nông sản sang Trung Quốc, ông Thành đề xuất giải pháp: “Phải tích cực phát huy vai trò của các cơ quan Nhà nước. Trước hết, các cơ quan Nhà nước cần nghiên cứu, nắm bắt tình hình và xu hướng phát triển của thị trường, xây dựng chính sách và quản lý tốt sản xuất nông nghiệp. Không nên để nông dân tự đi tìm hiểu người tiêu dùng cần cái gì rồi tự trồng trọt, sản xuất. Bên cạnh đó, các cơ quan của Nhà nước Việt Nam cần tích cực kết nối chính sách với các cơ quan Hải quan Trung Quốc để tháo gỡ những vướng mắc về cơ chế nhằm tạo điều kiện thuận lợi hơn cho việc xuất khẩu nông sản sang thị trường Trung Quốc”.
Ông Thành còn cho rằng, các cơ quan tài chính, tổ chức tín dụng cũng cần hỗ trợ nhiều hơn cho các đơn vị sản xuất, chế biến nông sản. Về phía nhà sản xuất, họ cũng nên tăng cường ứng dụng công nghiệp tiên tiến vào sản xuất để tăng năng suất, chất lượng sản phẩm.
» Doanh thu lương thực, thực phẩm tăng gần 13% trong 8 tháng qua
» 36 tàu du lịch trên Vịnh Hạ Long bị đình chỉ hoạt động kể từ đầu năm
