Nga đã chấp thuận một tuyến phà nối các cảng biển trên bán đảo Crimea qua biển Đen tới Thổ Nhĩ Kỳ.
Bức ảnh tái hiện chiến tranh Crimea. Ảnh:Wikipedia
RT hôm 16/8 đưa tin, Đại diện cơ quan điều hành cảng biển Crimea Alexey Volkov tuyên bố Nga và Thổ Nhĩ Kỳ đang tiến hành các cuộc đàm phán về việc mở một tuyến phà Thổ Nhĩ Kỳ - Crimea - Thổ Nhĩ Kỳ.
Thổ Nhĩ Kỳ sẽ mở chuyến phà đến Crimea.
“Các cuộc đàm phán với các đơn vị vận tải hàng hóa đã được tiến hành. Các cảng của Crimea được kết nối trong tuyến phà Thổ Nhĩ Kỳ - Crimea - Thổ Nhĩ Kỳ sẽ sớm được thông báo.
Các cảng biển và dịch vụ đều đã sẵn sàng, các điều kiện thuận lợi cho sự hợp tác sắp tới đều đã được thiết lập, chúng tôi đang chờ quyết định từ các đối tác và ký thỏa thuận” - ông Volkov cho biết.
Theo vị này, tuyến phà nối Crimea với Thổ Nhĩ Kỳ nhằm vận chuyển hàng hóa và hành khách giữa hai bên.
Crimea cung cấp thịt tới Thổ Nhĩ Kỳ, trong khi Ankara vận chuyển hoa quả và rau tươi tới bán đảo trên Biển Đen.
Tuyến phà sẽ bắt đầu được vận hành để trung chuyển hàng hóa ngay năm nay, trong khi hoạt động vận chuyển hành khách sẽ bắt đầu từ năm 2019.
Vị đại diện Nga dẫn tình hình Thổ Nhĩ Kỳ đang trải qua thời kỳ khó khăn do các lệnh trừng phạt của Mỹ và kỳ vọng hợp tác với bán đảo Crimea cho phép giải quyết phần nào khó khăn đó.
"Với sự ấm dần lên trong quan hệ giữa Nga và Thổ Nhĩ Kỳ, tôi tin rằng chúng tôi sẽ giải quyết ổn thỏa mọi việc” - ông Volkov khẳng định.
Việc chấp thuận mở một tuyến phà nối Crimea được xem là sự thay đổi trong chính sách của Thổ Nhĩ Kỳ với bán đảo Crimea đã sáp nhập vào Nga sau cuộc trưng cầu dân ý năm 2014. Ankara trước đây từ chối mọi hoạt động vận tải bằng đường biển từ Crimea. Trong lịch sử, Thổ Nhĩ Kỳ và Nga đã có những hiềm khích xảy ra trên bán đảo này.
Lịch sử được khép lại?
Một trong những cuộc chiến tranh ác liệt nhất ở Crimea là xung đột giữa hai lực lượng hùng mạnh ở châu Âu. Liên minh quân sự của Đế quốc Pháp, Đế quốc Anh, Đế quốc Ottoman (Thổ Nhĩ Kỳ ngày nay) và Vương quốc Sardinia từng hợp sức để chống Đế quốc Nga trong cuộc chiến khốc liệt kéo dài trong hơn 3 năm, bắt đầu tháng 10/1853 và kết thúc vào tháng 2/1856.
Cuộc chiến bắt nguồn từ những mâu thuẫn tôn giáo. Nga hoàng bảo hộ các thần dân Chính thống giáo chịu sự đô hộ của Đế quốc Ottoman, vốn đang suy yếu. Tháng 10/1853, Ottoman tuyên chiến với Nga bằng trận đánh Oltenitza, mở màn chiến tranh Crimea. Sau đó, Anh, Pháp và Sardinia lần lượt tuyên chiến với Nga. Áo đóng vai trò trung lập trong xung đột.
Chiến sự diễn ra trên một khu vực rộng -từ bán đảo Crimea, nhiều khu vực ở phía tây Thổ Nhĩ Kỳ ngày nay tới vùng biển Baltic. Nhưng chiến trường khốc liệt và đẫm máu nhất nằm trên Crimea. Sau hơn 3 năm, quân đội Nga đại bại. Kết cục đó khiến Nga mất toàn bộ quyền kiểm soát Biển Đen, nhưng bán đảo Crimea vẫn thuộc chủ quyền của Nga.
Năm 1921, Crimea gia nhập vào Cộng hòa XHCN Liên bang Xô Viết.
Sau khi Chiến tranh Vệ quốc và Chiến tranh thế giới thứ 2 chấm dứt, dựa trên cơ sở là những người Tatars - Crimea đã chạy sang phía kẻ thù Joseph Stalin trục xuất tất cả những người Tatars Crimea.
Và năm 1945, Nga đã bãi bỏ chế độ tự trị của Crimea trong Cộng hòa XHCN Liên bang Xô Viết.
Crimea được đơn phương trao lại cho nước cộng hòa XHCN Ukraine dưới thời Nikita Khruschev, một người gốc Ukraine đã lên làm lãnh đạo tối cao của Liên Xô. Khi đó, việc chuyển Crimea từ cộng hòa XHCN Xô viết Liên bang Nga cho Ukraine chỉ là một quyết định hành chính đơn giản, do cả hai thực thể này đều thuộc Liên bang Xô Viết. Trong bối cảnh đó, người Nga bản địa ở Crimea không hề cảm thấy họ bị tách rời khỏi quê hương.
Năm 1991, khi Liên Xô sụp đổ và Ukraine tuyên bố độc lập, vùng đất này không đòi độc lập hay gia nhập Liên bang Nga. Mãi cho tới cuộc đảo chính ở Kiev và những quyết định mang tính phân biệt đối xử với người Nga sau đó, vấn đề Crimea trở về với Nga hay tách ra khỏi Ukraine mới được đặt ra. Cuộc trưng cầu dân ý ngày 16/3/2014 với kết quả gần 100% người Crimea ủng hộ việc trở về với Nga cho thấy sự “hợp pháp” của việc sáp nhập này.
Sau khi Liên Xô sụp đổ, quan hệ với Nga - Thổ Nhĩ Kỳ cũng mới le lói chút ánh sáng và cải thiện liên tục. Thương mại song phương hàng năm ở mức 40 tỉ USD khiến Nga trở thành đối tác thương mại lớn nhất của Thổ Nhĩ Kỳ. 60% nhu cầu năng lượng của Thổ Nhĩ Kỳ được Nga cung ứng thông qua các hợp đồng bán khí đốt. Du khách Nga ồ ạt tới du lịch ở biển Aegean của Thổ Nhĩ Kỳ, công ty xây dựng Thổ Nhĩ Kỳ cũng đầu tư lớn trong xây cơ sở hạ tầng ở Nga.
Nhưng sự kiện sáp nhập bán đảo Crimea và cáo buộc Nga tham gia vào xung đột ở Đông Ukraine đã khiến quan hệ hai nước căng thẳng. Và một lần nữa, cái tên Crimea lại xuất hiện trong lịch sử xung đột Nga -Thổ.
Vào tháng 8/2015, Tổng thống Thổ Nhĩ Kỳ Recep Tayyip Erdogan đã tuyên bố trong Hội nghị Thế giới của người Crimean Tatars ở Ankara là Thổ Nhĩ Kỳ sẽ không bao giờ công nhận việc Nga sáp nhập Crimea.
Vụ sáp nhập bán đảo Crimea làm tăng vị thế của Nga dẫn tới giảm tầm quan trọng của Thổ Nhĩ Kỳ trong khu vực. Quan hệ căng thẳng về địa chính trị dẫn tới đe dọa mối quan hệ Nga-Thổ, nhất là về kinh tế.
Việc nối tuyến phà giao thương giữa Thổ Nhĩ Kỳ và bán đảo Crimea đã như một sợi dây kết nối tốt đẹp mối tình hữu hảo của hai quốc gia, khép lại những quá khứ thù địch. Tuy nhiên, sự hợp tác chặt chẽ đến đâu, duy trì lâu dài thế nào sẽ còn phụ thuộc vào các vấn đề quan hệ quốc tế và chính sách đối ngoại ở Ankara.
» Tên lửa Kalibr Nga khai hỏa gần Syria sẵn sàng cho những ‘cú đấm thép’
» Quân đội Iraq mở chiến dịch không kích tiêu diệt IS ở Syria
