Tại Hội thảo Giáo dục 2018 (VEC 2018) với chủ đề “Giáo dục đại học - Chuẩn hóa và hội nhập quốc tế”, GS Từ Quang Hiển – nguyên Giám đốc Đại học Thái Nguyên thẳng thắn đề xuất giải thể các đại học vùng.
GS Từ Quang Hiển – nguyên Giám đốc Đại học Thái Nguyên
Theo GS Từ Quang Hiển, mô hình đại học vùng đã thử nghiệm được 24 năm. Mô hình này cho thấy đang cản trở sự phát triển của các trường đại học thành viên và không có hiệu quả.
“Vô tình chúng ta đang tạo ra cấp trung gian quản lý trong quản lý giáo dục đại học hiện hành. Nó như cấp tổng cục hiện nay vậy. Tôi từng là hiệu trưởng đại học thành viên cũng là giám đốc đại học vùng nên rất thấu hiểu tình trạng của đại học vùng. Vì thế, tôi đề nghị các đồng chí lãnh đạo Quốc hội và Chính phủ nghiên cứu kĩ mô hình này. Nếu giải thể được là tốt nhất.
Nếu không giải thể đại học vùng thì trao quyền tự chủ cao cho các trường đại học thành viên và có cơ chế chính sách cho đại học vùng tương đương như đại học quốc gia. Bên cạnh đó, cơ chế quản lý đại học vùng, đại học quốc gia cũng cần có những đổi mới để có thể phát huy tác dụng cao nhất của các trường thành viên”, ông Hiển nói.
Ông Hiển cũng chỉ rõ, cần thay đổi cách quản lý của đại học quốc gia và đại học vùng giống như quản lý university system của nước ngoài, có nghĩa là đại học không phải là cấp quản lý trung gian (tổng cục), cũng không phải là cấp trên của các trường đại học thành viên; thực hiện được như vậy thì đại học và các trường thành viên đều phát triển bền vững. Có cơ chế mở về đại học quốc gia/vùng, các trường đại học độc lập đóng cùng địa bàn với đại học quốc gia/vùng có thể tham gia đại học với tư cách trường thành viên, ngược lại các trường thành viên của đại học cũng có thể tách ra thành trường đại học độc lập.
Bên cạnh đó, thống nhất tên gọi chung của các cơ sở giáo dục đại học là trường đại học. Đại học quốc gia được gọi là trường đại học trọng điểm quốc gia (national key university) và đại học vùng được gọi là trường đại học trọng điểm vùng (regional key university), các thuật ngữ này đã được một số nước sử dụng để chỉ rõ đây là các trường trọng điểm của quốc gia/vùng, có cơ chế chính sách riêng và được đầu tư đặc biệt.
Mặt khác, tên gọi này không bị nhầm với hàng trăm trường đại học quốc gia, trường đại học vùng mà nhiều nước sử dụng để chỉ các trường đại học quốc lập. Các đại học quốc gia, đại học vùng có thể được gọi bằng tên khác phù hợp với quốc tế đó là “university system”, GS Hiển bày tỏ.
» Tự chủ đại học, “vừa làm vừa run”
» Trường quân đội tuyển bổ sung gần 60 chỉ tiêu từ mức điểm 15
