Quan chức cấp cao Ukraine coi cầu Crimea là một công trình quân sự vì giúp Nga vận chuyển vũ khí và binh sĩ tới bán đảo Crimea.
Coi cầu Crimea là công trình quân sự, Ukraine sẽ có hành động quân sự?
Ai khiêu khích?
Thư ký Hội đồng An ninh và Quốc phòng Ukraine Alexandr Turchinov ngày 20/6 tuyên bố cây cầu Crimea của Nga là một “công trình quân sự”.
Lý lẽ được quan chức này đưa ra là Nga có thể điều chuyển các lực lượng và phương tiện kỹ thuật qua lại bán đảo Crimea qua cây cầu này.
Ngoài ra, ông Turchinov cũng bày tỏ lo ngại trước việc Nga bố trí các hệ thống phòng không S-400 trên bán đảo Crimea, coi đây là một trong những mối đe dọa đối với an ninh của Ukraine.
Thư ký Hội đồng An ninh và Quốc phòng Ukraine Alexandr Turchinov
Báo chí Nga dẫn lời ông Turchinov tuyên bố rằng với S-400, Nga “có khả năng bắn hạ bất kỳ máy bay nào bay trên không phận khu vực miền Trung Ukraine”, đồng thời nhấn mạnh “đây là mối đe dọa rất nghiêm trọng” đối với Ukraine.
Bên cạnh đó, Thư ký Hội đồng An ninh và Quốc phòng Nga coi việc Nga tăng cường lực lượng hải quân trên biển Azov là mối đe dọa khác. Theo ông Turchinov, điều phức tạp nằm ở chỗ Azov được xác định là biển nội địa của Nga và Ukraine.
Ông Turchinov cho rằng quy chế này khiến không thể phân định rõ ràng đường biên giới trên biển và gây ra nguy cơ gia tăng hành động khiêu khích từ phía Nga.
Ngap lập tức, tờ Bình luận quân sự của Nga đã đặt câu hỏi ngược lại rằng bên nào hành động khiêu khích khi Ukraine mới đây bắt giữ Nord của Nga. Tờ báo này mỉa mai: “Đó là hành động khiêu khích của ai? Chẳng lẽ cũng là của Nga?”.
Hôm 15/5, Tổng thống Nga Vladimir Putin đã đích thân lái xe dẫn đầu đoàn xe tải của Nga thông cầu Crimea, một công trình được đánh giá mang tính tượng trưng cao, kết nối miền Nam nước Nga với bán đảo Crimea, 4 năm sau khi Nga sáp nhập bán đảo này.
Tổng thống Nga Putin lái xe thông cầu Crimea hôm 15/5
Cầu Crimea dài 19 km, là cây cầu dài nhất châu Âu, vượt cả cầu Vasco da Gama của Lisbon. Với tổng chi phí xây dựng tới 228 tỉ ruble (tương đương 3,7 tỉ USD), công trình xây dựng mới này kết nối khu vực miền Nam Krasnodar với thành phố Kerch của Crimea, bắc qua eo biển giữa Biển Đen và Azov.
Ukraine đã lên án dự án này và cho rằng nó hủy hoại môi trường và những tàu thuyền lớn hơn sẽ không thể đi qua tới những cảng trên biển Azov.
Các nước phương Tây cũng đồng loạt lên tiếng chỉ trích việc Nga khánh thành cầu Crimea. Liên minh châu Âu (EU) cho rằng cây cầu mới nối miền Nam nước Nga với bán đảo Crimea là một cuộc tấn công mới nhằm vào sự toàn vẹn lãnh thổ của Ukraine.
Người phát ngôn của cơ quan phụ trách chính sách đối ngoại của EU ngày 15/5 nêu rõ: "Hành động này là một sự vi phạm nữa của Nga đối với chủ quyền và toàn vẹn lãnh thổ của Ukraine".
Ngày 16/5, Tổ chức Hiệp ước Bắc Đại Tây Dương (NATO) đã lên án việc Nga khánh thành cầu Crimea là "một vi phạm nữa" đối với chủ quyền và toàn vẹn lãnh thổ của Ukraine.
Phó phát ngôn viên NATO Piers Cazalet tuyên bố: "NATO lên án việc Nga xây dựng và khánh thành cây cầu qua Eo biển Kerch nối Nga với Crimea. Crimea là một phần của Ukraine và cây cầu này cho thấy một sự vi phạm khác đối với chủ quyền và toàn vẹn lãnh thổ của Ukraine".
Ngoài ra, ông Cazalet cũng chỉ rõ, "Nga tiếp tục tỏ ra không tôn trọng luật quốc tế", đồng thời cho biết NATO sẽ không công nhận việc Moscow sáp nhập Crimea hồi năm 2014.
Báo chí Mỹ thậm chí còn khiêu khích khi tờ Washington Examiner ngay trong ngày 15/5 đăng tải một bài báo của tác giả Tom Rogan kêu gọi cho nổ tung cây cầu Crimea.
Tác giả Tom Rogan đề xuất tấn công quân sự vào cây cầu trên, nhấn mạnh "lực lượng không quân Ukraine có đủ năng lực để đánh sập cầu, nhưng cần phải hạn chế tối đa thương vong". Theo tác giả, một cú ném bom như vậy sẽ là "lời quở trách dành cho Putin".
Đại sứ quán Nga tại Mỹ đã lên tiếng chỉ trích bài báo và nhấn mạnh không thể lợi dụng tự do ngôn luận để biện minh cho những lời kêu gọi tiến hành hoạt động khủng bố hoặc sát hại người dân.
Phía Nga thậm chí còn “coi bài báo này là sự phản ánh các kế hoạch thực tế của giới cầm quyền ở Washington, những người đi theo con đường kích động sự hận thù giữa Ukraine và Nga”.
Biện pháp phòng ngừa của Nga
Trong tuyên bố hồi đầu tháng 6 nhân dịp chuyến thăm tới Áo, Tổng thống Nga Putin đã tuyên bố Nga sẽ không nhượng Crimea cho Ukraine trong bất cứ trường hợp nào.
Trả lời phỏng vấn kênh truyền hình ORF của Áo, Tổng thống Putin nói: "Khi một cuộc đảo chính vũ trang vi hiến xảy ra ở Ukraine, quyền lực bị thâu tóm bằng vũ lực, quân đội của chúng tôi đóng hợp pháp tại Crimea, căn cứ quân sự của chúng tôi triển khai ở đây theo thỏa thuận".
Ông Putin nhấn mạnh tới thực tế rằng "quân đội Nga luôn hiện diện ở Crimea." Ông nói thêm:
"Điều đầu tiên chúng tôi làm là tăng quân số của mình để bảo vệ các lực lượng vũ trang của chúng tôi ở đó và các cơ sở quân sự của chúng tôi, khi nhận thấy nhiều cuộc tấn công và xâm phạm đang được chuẩn bị.
Đó là cách mọi chuyện bắt đầu. Các quân nhân của chúng tôi luôn ở đó. Như tôi đã nói trước đây, họ đã đồn trú ở đó và không tham gia vào bất cứ (âm mưu) gì".
Binh sĩ Nga tập trận tại Crimea
Ngoài ra, Tổng thống Nga cho rằng: "Quyết định tổ chức trưng cầu ý dân được thực hiện bởi chính quyền Crimea và được bỏ phiếu tuân thủ đầy đủ Hiến pháp và luật pháp của Ukraine trước các sự kiện. Vì vậy, không có gì là bất hợp pháp".
Đặc biệt, khi được hỏi về những điều kiện mà Nga có thể nhượng lại Crimea, ông Putin tuyên bố: "Không có điều kiện nào như vậy và không thể có bất kỳ điều kiện nào".
Crimea sáp nhập Liên bang Nga sau cuộc trưng cầu ý dân hồi tháng 3/2014. Hơn 90% cư dân trên bán đảo này đã bỏ phiếu tán thành trở về Nga. Chính quyền địa phương tổ chức trưng cầu ý dân sau khi xảy ra cuộc đảo chính ở Ukraine hồi tháng 2.2014.
Nga đã nhiều lần tuyên bố rằng sự sáp nhập Crimea không trái với luật pháp quốc tế và Hiến chương Liên hợp quốc.
Trong các động thái tăng cường quân sự ở Crimea, Tư lệnh Quân khu miền Nam của Nga, Thượng tướng Aleksander Dvornikov thông báo trong năm 2018, Lực lượng phòng không của Nga tại Crimea sẽ được tăng cường thêm hệ thống tên lửa hiện đại nhất S-400 và Pantsir-S.
Ngày 13/6, RT đưa tin đơn vị S-400 thứ hai tại Crimea đã bắt đầu trực chiến
Ông Dvornikov cho biết, việc trang bị được thực hiện trong kế hoạch tăng cường an ninh hàng không ở phía Tây-Nam.
Các đơn vị không quân Nga đóng quân tại Crimea được tái trang bị 100% các mẫu vũ khí hiện đại nhất, như máy bay tiêm kích Su-30M, trực thăng Ka-52 Aligator, Mi-28N, còn S-400 và Pantsir-S sẽ được đặt vào tình trạng trực chiến.
Lưu ý tới việc Mỹ và NATO đẩy mạnh hoạt động tại khu vực Biển Đen, Chủ tịch Ủy ban Quốc phòng và An ninh thuộc Hội đồng Liên bang (Thượng viện) Nga, ông Viktor Bondarev cho hay việc tăng cường năng lực phòng không của Crimea bằng các hệ thống S-400 và Pantsir-S vào cuối năm nay sẽ khiến khu vực này được bảo vệ trước mọi cuộc tấn công.
Theo ông Bondarev, việc tăng cường này đáp ứng các lợi ích về an ninh quốc gia của Nga, đồng thời ông nhấn mạnh rằng toàn bộ khu vực Crimea sẽ hoàn toàn được bảo vệ khỏi bất kỳ âm mưu hiểm độc nào.
Ông Bondarev nói: "Chúng tôi nhận thấy NATO tăng cường hoạt động tại khu vực Biển Đen và việc khối này gia tăng sự chú ý đối với Crimea.
Các tàu chiến NATO tuần tra trên Biển Đen và các máy bay do thám xuất hiện nhiều tại không phận của Crimea. Bên cạnh đó, hoạt động của người Mỹ tại nước láng giềng Ukraine là sự khiêu kích và thách thức chưa từng có".
» ¢Triều Tiên, Trung Quốc đồng ý thúc đẩy hợp tác chiến lược và chiến thuật
» Bộ trưởng Quốc phòng Mỹ sắp thăm Trung Quốc, Hàn Quốc