Ông Lê Minh Khái nói tham nhũng nhìn chung vẫn diễn ra nghiêm trọng, phức tạp, tinh vi, nhất là trong lĩnh vực tài chính, ngân hàng.
Tổng thanh tra Chính phủ Lê Minh Khái cho rằng, công tác phòng, chống tham nhũng tuy tạo được sự thay đổi tích cực nhưng vẫn chưa thực sự mang tính đột phá. Ảnh: Q.H
Quốc hội dành trọn hai ngày làm việc (6 và 7/11) để thảo luận về phòng ngừa, chống tội phạm và vi phạm pháp luật; chống tham nhũng; giải quyết khiếu nại, tố cáo của công dân.
Nêu ý kiến về việc thu hồi tài sản trong các vụ án tham nhũng, đại biểu Mai Thị Phương Hoa cho rằng, dù cơ quan điều tra có làm tốt đến đâu, toà án có tuyên nhiều vụ án tham nhũng mà không thu hồi được tài sản thì cũng chưa thể đánh giá là hiệu quả.
Dẫn báo cáo tổng kết 10 năm phòng, chống tham nhũng, bà Hoa nói thiệt hại được phát hiện là hơn 59.700 tỷ đồng và 400 ha đất. Tuy nhiên tỷ lệ thu hồi chỉ là 7,8% với số tiền thất thoát; 54,7% với đất.
Theo nữ đại biểu Quốc hội tỉnh Nam Định, nguyên nhân của tình trạng trên là người phạm tội tham nhũng thường có vị trí, kiến thức nên che giấu rất tinh vi, tẩu tán tài sản, tiêu xài hoang phí... Trong quá trình tiến hành tố tụng, một số cơ quan chưa quyết liệt áp dụng các biện pháp tạm thời như kê biên, cấm chuyển dịch tài sản.
"Trong xử lý các vụ việc tham nhũng, các cơ quan cần kịp thời áp dụng biện pháp cưỡng chế như kê biên, phong toả tài sản ngay từ đầu", bà Hoa nói và nhấn mạnh, thu hồi tài sản do tham nhũng mà có là thước đo của hiệu quả của công tác trong lĩnh vực này.
Báo cáo trước Quốc hội, tân Tổng thanh tra Chính phủ Lê Minh Khái nói công tác phòng, chống tham nhũng “tuy tạo được sự thay đổi tích cực nhưng vẫn chưa thực sự mang tính đột phá”.
Theo ông, tham nhũng nhìn chung vẫn diễn ra nghiêm trọng, phức tạp, tinh vi, nhất là trong lĩnh vực tài chính, ngân hàng; quản lý, sử dụng đất đai; quản lý, khai thác tài nguyên, khoáng sản và đầu tư công; việc phòng, chống tham nhũng tại các bộ, ngành, địa phương còn yếu, chưa đồng đều.
“Một bộ phận cán bộ chính quyền còn hành động vô cảm hoặc gây tai tiếng cho bộ máy nhà nước do tham nhũng, lợi ích nhóm. Một số trường hợp lợi dụng chức vụ, quyền hạn để trục lợi hoặc chiếm đoạt tài sản của người dân, doanh nghiệp, trong đó có trường hợp là thanh tra giao thông, hải quan, cảnh sát, tòa án, phóng viên báo chí...”, ông Khái nói.
Tăng cường thực hiện Đề án thanh toán không dùng tiền mặt
Trong thời gian tới, ông Khái cho biết Chính phủ sẽ đẩy mạnh cải cách hành chính; hoàn thiện các quy định xây dựng nền công vụ minh bạch, liêm chính, phục vụ, nhất là công khai, minh bạch trong đấu thầu; sửa đổi quy định về tặng quà và nhận quà tặng theo hướng tăng cường tính tự giác và có chế tài nghiêm khắc đối với cá nhân, tổ chức vi phạm.
“Hoàn thiện quy định về minh bạch tài sản, thu nhập nhằm kiểm soát chặt chẽ thu nhập và biến động tài sản, thu nhập của người có chức vụ, quyền hạn; tăng cường thực hiện Đề án thanh toán không dùng tiền mặt, kiểm soát, phát hiện, xử lý nghiêm các hành vi trốn thuế, rửa tiền...”, Tổng thanh tra Chính phủ nhấn mạnh.
"Việc tặng quà diễn biến phức tạp"
Thẩm tra báo cáo của Chính phủ, Chủ nhiệm Uỷ ban Tư pháp Lê Thị Nga nêu tình trạng đáng lưu ý, là vẫn tiếp tục xảy ra một số vụ tham nhũng, một số vụ có dấu hiệu tham nhũng ngay trong các cơ quan bảo vệ pháp luật, cơ quan thanh tra và cơ quan có chức năng phòng chống tham nhũng.
Chủ nhiệm Uỷ ban Tư pháp đánh giá, đây là vấn đề lớn, làm ảnh hưởng trực tiếp đến hiệu quả công tác đấu tranh phòng chống tham nhũng, làm giảm sút niềm tin của nhân dân đối với các cơ quan bảo vệ pháp luật. Vì vậy, Chính phủ, Toà án nhân dân, Viện kiểm sát nhân dân tối cao cần đánh giá đúng và có giải pháp khắc phục.
Việc tặng quà để giải quyết công việc cũng được Uỷ ban Tư pháp đánh giá là diễn ra phức tạp, dưới nhiều hình thức, nhất là tình trạng lạm dụng phong tục truyền thống của dân tộc trong thăm hỏi, tặng quà nhân dịp lễ, tết, hiếu, hỉ. Việc nộp lại quà tặng hầu như chỉ được thực hiện sau khi phát hiện có sai phạm. Điển hình như việc tặng quà của ngân hàng Oceanbank và chi hoa hồng cho bác sỹ của công ty VN Pharma…
