Một bệnh nhân 35 tuổi đã sống thực vật suốt 15 năm vừa thể hiện các dấu hiệu có lại ý thức sau khi tiếp nhận liệu pháp điều trị bằng việc cấy thiết bị kích thích thần kinh ở cổ.
Cách tiếp cận mới đã cho kết quả khả quan để người bệnh phục hồi ý thức
Cách tiếp cận mới đang thách thức quan niệm lâu nay vốn cho rằng vô phương khôi phục ý thức của những người liên tục trong trạng thái thực vật hơn 12 tháng. Kể từ khi bị chấn thương não nghiêm trọng trong tai nạn ô tô, nam bệnh nhân người Pháp hoàn toàn mất đi năng lực nhận biết thế giới xung quanh.
Tuy nhiên, khi được cấy thiết bị kích thích dây thần kinh sọ số X, còn gọi là dây thần kinh phế vị chạy đến cuống não, trong 6 tháng người này có dấu hiệu quay lại trạng thái có ý thức. Theo báo cáo đăng trên chuyên san Current Biology, bệnh nhân bắt đầu dõi mắt theo các vật thể, thức tỉnh khi nghe đọc truyện, mắt mở to vì bất ngờ khi bác sĩ đột ngột đưa mặt tiếp cận. Thậm chí anh còn phản ứng trước những yêu cầu đơn giản, như xoay đầu khi được hỏi, dù quá trình này phải mất khoảng 1 phút.
Bác sĩ Angela Sirigu, người dẫn đầu cuộc nghiên cứu tại Viện Khoa học nhận thức Marc Jeannerod ở Lyon (Pháp), cho biết: “Người bệnh vẫn bị liệt, không thể nói chuyện nhưng đã phản ứng được”. Theo bà, cuộc nghiên cứu chứng minh được một điều quan trọng: Có thể cải thiện được tình trạng của một bệnh nhân (bị hôn mê sâu) bằng một biện pháp hầu như không gây nguy hiểm. Dây thần kinh phế vị kết nối não bộ với hầu hết các cơ quan nội tạng then chốt của cơ thể, chạy từ cuống não xuống hai bên cổ, dọc theo lồng ngực và đến bụng. Trong não, dây thần kinh này kết nối trực tiếp với hai khu vực đóng vai trò quan trọng trong hoạt động tỉnh thức và cảnh giác của con người.
Trong cuộc phẫu thuật kéo dài khoảng 20 phút, một thiết bị nhỏ được đặt xung quanh dây thần kinh số X quanh cổ bệnh nhân. Sau 1 tháng kích thích dây thần kinh đặc biệt này, khả năng tập trung, hoạt động não bộ và sự vận động của bệnh nhân được cải thiện đáng kể, giúp đối tượng chuyển từ tình trạng hôn mê sang có ý thức tối thiểu. Số liệu cũng ghi nhận hoạt động não thay đổi mạnh mẽ, với các dấu hiệu gia tăng liên lạc giữa những vùng não bộ cũng như ở các khu vực liên kết với vận động, cảm giác và nhận thức. Biện pháp kích thích tương tự cũng đã chứng minh hỗ trợ một số bệnh nhân mắc chứng động kinh và trầm cảm.
Giờ đây, Giáo sư Sirigu và nhóm của bà mong muốn có thể áp dụng liệu trình trên cho các bệnh nhân bị tổn thương não nhẹ hơn trường hợp của bệnh nhân Pháp. Phát hiện mới đã mang lại hy vọng cho gia đình của các bệnh nhân bị tình trạng thực vật kéo dài, và một ngày nào đó có thể thiết lập lại một số hình thức trao đổi cơ bản với người bệnh.
