Cảm thấy nhức đầu, sốt, đầu gối hơi ê ẩm…, bạn vội vàng lấy một viên thuốc giảm đau cho vào miệng. Liệu đây có phải là cách tốt nhất?
ảnh minh họa
Tiết lộ mới đây của giới y khoa cho biết, sử dụng thuốc giảm đau không cần toa có thể dẫn đến những rủi ro cho gan, thận, gây chảy máu, đột quỵ, nhất là nếu bạn có các vấn đề về sức khỏe khác. Dưới đây là một số lưu ý mà chúng ta nên biết về thuốc giảm đau.
Không nên dùng thuốc giảm đau khi chưa thật sự cần
Theo Prevention, thuốc giảm đau về cơ bản có 2 loại: acetaminophen (Tylenol) và các thuốc kháng viêm không steroid (NSAIDs), trong đó bao gồm ibuprofen (Advil, Motrin), naproxen (Aleve) và aspirin. Nhiều người tin rằng acetaminophen hoạt động bằng cách ngăn chặn các thụ thể đau trong não; trong khi đó, NSAIDs có tác dụng ngăn chặn sự sản xuất prostaglandin - tác nhân kích hoạt cơn đau và viêm khi các tế bào bị hỏng. Đây là những loại thuốc mạnh. Nếu cơn đau nhẹ hoặc vừa phải, có rất nhiều lựa chọn thay thế mà không cần dùng thuốc, chẳng hạn như: chườm nóng hoặc chườm lạnh.
Nghiên cứu cũng cho thấy yoga và thiền có thể giảm căng thẳng cơ bắp và thậm chí còn thay đổi cả cách bộ não phản ứng với cơn đau từ chứng đau nửa đầu, viêm khớp và các bệnh mạn tính khác.
Chọn đúng thuốc
Có rất nhiều thảo luận về thuốc giảm đau được sử dụng cho các trường hơp đau khác nhau. Ví dụ, thuốc kháng viêm không steroid phát huy hiệu quả trong việc giảm đau do bong gân hơn là acetaminophen, hay NSAIDs có thể chế ngự sốt hiệu quả hơn acetaminophen, nhưng nếu dạ dày của bạn dễ bị kích thích, dùng thuốc này sẽ gây ảnh hưởng đến hệ tiêu hóa.
Thuốc giảm đau làm tăng nguy cơ bệnh tim và đột quỵ
Bạn đang khổ sở vì bị cảm lạnh hoặc cảm cúm khiến cơ thể đau ê ẩm và bạn có thói quen dùng thuốc giảm đau để chế ngự cơn đau nhức, bạn không đơn độc. Gần một nửa những người tham gia vào một nghiên cứu năm 2011 tại Mỹ cho biết khi bị đau nhức, họ thường tăng gấp đôi liều lượng thuốc giảm đau.
Các chuyên gia y tế nói rằng chính thói quen tai hại này đã đặt sức khỏe họ đứng trước nhiều rủi ro vì tất cả các loại thuốc giảm đau đều luôn đi kèm với tác dụng phụ và chúng chỉ có tác dụng giải quyết tức thời các triệu chứng.
Các chuyên gia y tế cảnh báo sử dụng thường xuyên các thuốc kháng viêm không steroid có thể làm tăng nguy cơ mắc bệnh tim và đột quỵ ngay cả khi bạn không có bệnh tim hoặc bất kỳ yếu tố nguy cơ nào. Trong khi đó, lạm dụng acetaminophen sẽ gây hại cho gan, theo Prevention.
Một báo cáo được công bố năm 2013 tại Mỹ cho thấy uống acetaminophen nhiều hơn so với liều khuyến cáo chỉ khoảng vài ngày có thể gây tổn thương gan nghiêm trọng và có thể dẫn đến tử vong.
NSAID ảnh hưởng đến khả năng thụ thai
Một nghiên cứu năm 2015 tại Mỹ cho thấy NSAIDs có thể ức chế đáng kể sự rụng trứng. Chỉ sau 10 ngày, 75% đối tượng nữ tham gia vào nghiên cứu có dấu hiệu không rụng trứng sau khi dùng quá liều NSAIDs. Các nhà khoa học cho biết NSAIDs chính là thủ phạm ức chế sự giải phóng kích thích tố prostaglandin - đóng vai trò quan trọng đối với việc phát hành trứng.
Bà bầu cần hạn chế thuốc giảm đau
NSAIDs đi qua nhau thai và xâm nhập hệ thống tuần hoàn của thai nhi, từ đó có thể gây ảnh hưởng đến sự phát triển của tim, thận và các cơ quan khác ở thai nhi. Vì vậy, phụ nữ mang thai nên tránh xa NSAIDs. Mặc dù vậy, nếu không thể chịu đựng nổi cơn đau, Tylenol là một thay thế cần thiết, theo Prevention.
Chỉ dùng thuốc giảm đau khi sốt cao
Sốt là phản ứng tự nhiên của cơ thể đối với một số loại bệnh, và hiện tượng này không phải hoàn toàn xấu. Tuy nhiên, nếu nhiêt độ cơ thể tăng quá cao, và bạn cảm thấy không thể chịu đựng nổi cơn đau thì thuốc giảm đau có thể hữu ích. NSAIDs và các loại thuốc giảm đau khác có thể bắt buộc phải sử dụng để tránh một cơn động kinh (đặc biệt là ở trẻ em) và sốt cao có thể là một dấu hiệu của bệnh nặng hoặc nhiễm trùng.
Tránh dùng thuốc giảm đau dài ngày
Khi bị bong gân hoặc căng cơ, cơ thể sẽ xảy ra phản ứng tức thời và khi đó bệnh lý này đã ở mức độ viêm nghiêm trọng. Uống thuốc giảm đau sớm có thể giúp kiểm soát sự khó chịu và sưng, nhưng chỉ nên dùng trong thời gian ngắn. Nếu bạn dùng NSAID liên tục, sau khoảng 2 hoặc 3 ngày nó sẽ làm chậm lành các mô, theo Prevention.
Không dùng chung thuốc giảm đau với thuốc chống trầm cảm
Một nghiên cứu năm 2015 cho thấy NSAIDs kết hợp với thuốc chống trầm cảm thường có liên quan đến nguy cơ làm tăng chảy máu não. Nếu bạn dùng NSAID thường xuyên, hãy nói chuyện với bác sĩ để xem xét những lựa chọn khác.
