Từ vụ bê bối dàn xếp tỷ số có hệ thống của các cầu thủ Lào suốt nhiều năm qua bị phanh phui, Liên đoàn Bóng đá châu Á (AFC) tiếp tục siết chặt hơn “vòng kim cô” để xử lý mạnh tay tệ nạn đang cản trở sự phát triển của bóng đá châu Á.
Các trận vòng loại bóng đá khu vực châu Á giờ đây đều đặt trong tầm ngắm
Đông Nam Á trong tầm ngắm
Bóng đá ở khu vực Đông Nam Á được xem là “vùng trũng” của châu Á, nhưng đây lại là nơi xảy ra nhiều “án điểm” dàn xếp tỷ số nhất châu lục. Trước vụ AFC cấm suốt đời hơn 20 cầu thủ, cựu cầu thủ khoác áo tuyển quốc gia Lào hồi giữa tháng 2 năm nay do dàn xếp tỷ số có hệ thống, thì cũng chỉ mới 4 tháng trước, cơ quan bóng đá châu Á đã cấm hành nghề suốt đời 2 trọng tài người Thái Lan là Thanom Borikut và Chaiya Mahapab, khi phát hiện hai ông này đã thổi những tiếng còi “méo mó” nhằm dàn xếp tỷ số tổng cộng đến 8 trận đấu tại các giải cấp châu lục và vô địch quốc gia (VĐQG) Thái Lan từ năm 2012 - 2014.
Trong khi đó, CLB vô địch giải chuyên nghiệp Campuchia là Phnom Penh Crown FC cũng bị cấm dự giải AFC Cup 2017 vì bị nghi ngờ đã dàn xếp tỷ số một số trận ở giải trong nước. Tuy nhiên, Phnom Penh Crown FC đã kiện ra Tòa án phân xử thể thao (CAS) với lý do CLB này không liên quan tới vụ dàn xếp tỷ số và đó chỉ là do những cá nhân quan chức đội bóng tự nhúng chàm. Do không có đủ bằng chứng thuyết phục, CAS đã cho Phnom Penh Crown FC thắng kiện và được dự vòng play-off AFC Cup 2017 (thua Home United của Singapore tổng tỷ số 3-7).
Tuy nhiên, theo tiết lộ từ tờ Four Four Two có trụ sở ở Singapore, CLB Phnom Penh Crown FC sau đó đã xử lý nội bộ sa thải đến 7 cầu thủ và 4 quan chức có nghi ngờ tiêu cực để làm trong sạch lại đội bóng giàu thành tích bậc nhất ở Campuchia (6 lần VĐQG).
Cùng với bóng đá Lào và Campuchia bị phanh phui các vụ án tiêu cực, thì các giải V-League của VN hay Premier League của Thái Lan, giải VĐQG Malaysia và Indonesia cũng luôn nằm trong tầm ngắm của AFC do trước đây từng xảy ra nhiều vụ tiêu cực tương tự và đã bị xử lý mạnh tay. Bình luận viên Jason Dasey của trang ESPN FC khu vực châu Á nhận định: “Dù AFC nhiều năm trở lại đây đã xử lý rất mạnh tay các vụ dàn xếp tỷ số, nhưng tệ nạn dàn xếp tỷ số, đặc biệt ở khu vực Đông Nam Á, vẫn luôn là vấn đề nhức nhối, mỗi năm luôn có các vụ dàn xếp tỷ số, mới bị phanh phui”.
Làm sao ngăn chặn ?
AFC đang hợp tác chặt chẽ với Công ty chuyên phân tích dữ liệu và cảnh báo sớm nạn dàn xếp tỷ số trong thể thao, Sportsradar (có trụ sở ở Thụy Sĩ) và Ủy ban Liêm chính của FIFA nhằm ngăn chặn tệ nạn đang kéo lùi bóng đá châu Á. Nhờ đó, AFC phát hiện nhiều vụ dàn xếp tỷ số ở khắp châu Á. Đáng chú ý nhất là vụ AFC cấm CLB nổi tiếng Jeonbuk Hyundai Motors của Hàn Quốc dự AFC Champions League năm nay, dù đội này đang là đương kim vô địch giải đấu số 1 cấp CLB ở châu Á. Lý do, AFC có bằng chứng thuyết phục cho rằng Jeonbuk Hyundai Motors đã mua chuộc trọng tài nhằm dàn xếp tỷ số trong các trận đấu ở giải K-League mùa 2013. CLB Jeonbuk Hyundai Motors hồi tháng 2 năm nay khởi kiện ra CAS nhưng vẫn thua cuộc.
Ngoài ra, AFC dưới sự hỗ trợ của Sportsradar cũng giám sát đến 550 trang web và công ty cá cược trong khu vực nhằm truy tìm dấu vết dàn xếp tỷ số. Tổng thư ký Liên đoàn Bóng đá Đông Nam Á (AFF), ông Azzuddin Ahmad, cho biết: “Chính nhờ hệ thống cảnh báo sớm từ Sportsradar một cách chi tiết, cùng việc giám sát các trang web cá cược đen một cách chặt chẽ đã giúp các trận đấu tại giải AFF Cup 2016 không xảy ra bất cứ sự nghi ngờ nào”.
Cách thức phối hợp và theo dõi giữa các liên đoàn thành viên với Sportsradar tại mọi giải đấu ở châu Á, đang giúp cho tệ nạn dàn xếp tỷ số có phần được kiểm soát. Tuy nhiên, các chuyên gia bóng đá trong khu vực như trên kênh truyền hình FOX Sports khu vực châu Á hay trên trang thể thao nổi tiếng Four Four Two đều cho rằng: “Dàn xếp tỷ số là muôn hình vạn trạng, với rất nhiều biến tướng khó lường. Dù sự hỗ trợ của Sportsradar cũng đã hạn chế rất nhiều tệ nạn dàn xếp tỷ số ở bóng đá châu Á và nhất là tại khu vực Đông Nam Á, nhưng AFC vẫn sẽ phải cảnh giác cao độ, nhất là ở giải VĐQG Trung Quốc hiện nay vì vòi bạch tuộc vẫn có thể bung ra bất kỳ lúc nào”.
