Sử dụng hình ảnh nhân vật hoạt hình quen thuộc như Spiderman, Elsa, Joker hay Superman, các video clip dạng siêu anh hùng ngoài đời thực trên kênh YouTube được Yeah1 Network hỗ trợ, chứa nhiều nội dung phản cảm, bạo lực và không phù hợp với trẻ em.
ảnh minh họa
Bao nhiêu đứa trẻ bị đầu độc mỗi ngày?
Những bộ phim hoạt hình thuộc thể loại cosplay đang được rất nhiều trẻ em ưa chuộng. Điển hình nhất trong thời gian gần đây là video clip liên quan đến Spiderman và Elsa (Người nhện và Nữ hoàng Băng giá) đang được hàng trăm triệu đứa trẻ theo dõi và tìm kiếm mỗi ngày. Tuy nhiên, loạt video xoay quanh Elsa, Spiderman do chính người Việt sản xuất trên kênh Spiderman Frozen Marvel Superhero… đang bị lên án mạnh mẽ bởi nội dung thô tục, phản cảm, không phù hợp với trẻ em dù chỉ diễn qua hành động chứ không có lời thoại.
Khi thấy con em mình xem các video clip này, nhiều bậc phụ huynh tỏ ra khá yên tâm vì chúng đều là những nhân vật quen thuộc. Chưa kể việc xem phim hoạt hình có thể giúp các em tăng khả năng sáng tạo, vui vẻ và có thêm kiến thức về một số nhân vật nổi tiếng.
Tuy nhiên, nếu bỏ ra vài chục phút theo dõi, nhiều người hoảng hốt khi phát hiện một số tập có nội dung nhảm nhí, không cốt truyện, không mang tính giáo dục cho trẻ em và tồi tệ hơn nữa là có nhiều hình ảnh nhạy cảm, dung tục, bạo lực và không phù hợp với trẻ em.
Nhiều người lớn không để ý rằng chính những chi tiết phản cảm của bộ phim có thể sẽ ăn sâu vào tiềm thức trẻ nhỏ, khiến chúng dễ phát sinh hành động bắt chước mà không hề suy nghĩ việc đó là tốt hay xấu.
Trong hàng chục tập PV Tri Thức Trẻ theo dõi, có rất nhiều cảnh kinh dị, máu me, đâm chém nhau kinh hoàng và có cả chi tiết nhạy cảm, yêu đương người lớn... do các diễn viên trẻ người Việt đóng.
Cảnh bạo lực và nhạy cảm với trẻ em trong video được Yeah1 Network hỗ trợ.
"Tôi thường để cháu 2 tuổi xem YouTube công chúa Elsa, một lần bất ngờ nhìn thấy hình ảnh hở hang, nhảm nhí nên cấm cháu từ đó không xem nữa", chị Thủy (28 tuổi) ở quận Tân Bình, TP.HCM chia sẻ.
Một phụ huynh khác bức xúc nói: "Hôm trước, thấy con bé ở nhà gặp ai cũng lao vào hôn, mình la thì bé bảo ’làm giống công chúa Elsa’. Về kiểm tra lịch sử YouTube thì tá hỏa không biết bé đã xem clip nhảm nhí từ khi nào".
Những đứa trẻ có thể dễ dàng tìm thấy các video dạng nay bởi tag gắn dưới mỗi video là Spiderman, Elsa hay nhiều tên nhân vật thông dụng, đồng thời còn được gợi ý rất chuyên nghiệp.
Nhiều phụ huynh phản ánh, dù lựa chọn video clip cẩn thận, hệ thống gợi ý của YouTube thường dẫn đến các chủ đề tương tự, trong đó có những video phản cảm. Người dùng hầu như không có khả năng kiểm soát thuật toán gợi ý này.
Bao nhiêu đứa trẻ đã tìm thấy những video này để rồi đắm chìm vào những cảnh nữ hoàng Elsa bị cắt lưỡi, ông già Noel với chiếc ranh năng cùng máu đỏ tươi, những cảnh sexy đầy lố lăng giữa các nhân vật hoạt hình?
Yeah1 Network im tiếng, ẩn toàn bộ video trên một kênh
Theo Zing, trước ngày 16.1, theo thông tin tự giới thiệu, các kênh này đăng ký tại Mỹ nhưng vẫn cho phép theo dõi tự do ở Việt Nam. Sau khi những video clip dung tục bị phát hiện và lan rộng trên mạng xã hội, chủ kênh đã có dấu hiệu được chỉnh sửa và xóa dấu vết. Những địa chỉ IP từ Việt Nam lập tức bị chặn, khá nhiều clip đầu độc trẻ em nhanh chóng được ẩn đi, hình đại diện nhân vật ăn mặc hở hang cũng đã được thay bằng ảnh có trang phục tử tế.
Đáng chú ý, nhiều kênh YouTube có video dung tục liên kết với hệ thống network của Yeah1 từ Việt Nam. Một số ý kiến cho rằng ngoài trách nhiệm của nhóm sản xuất nội dung, vấn đề lớn hơn nằm ở đơn vị hỗ trợ network là Yeah1, vì đây là nơi tư vấn từ khóa, quảng cáo, nhắm vùng hay đối tượng tại từng quốc gia.
Nhiều nhóm Facebook, diễn đàn mạng đang lên các chiến dịch tẩy chay, báo cáo các kênh trên với YouTube. Họ cho rằng việc tồn tại những nội dung vô bổ, sai lệch, gây ảnh hưởng tiêu cực tới trẻ nhỏ như vậy là không thể chấp nhận.
"Không thể hiểu vì sao những clip này vẫn vô tư chiếu tại Việt Nam. Bọn nhóc coi cái này có thể bị ảnh hưởng đến quá trình phát triển tư duy, hình thành những suy nghĩ, tư tưởng lệch lạc, dẫn tới những hậu họa khôn lường về sau", một người dùng mạng xã hội bức xúc.
Vấn đề lớn hơn được đặt ra: Vì sao đơn vị network trong nước vẫn đồng ý liên kết với những kênh có nội dung phản cảm, hướng sai đối tượng. Một số ý kiến đặt nghi vấn có phải vì số lợi nhuận quá lớn thu được đã khiến network này "nhắm mắt đưa tay", hay còn mục đích nào khác.
Đại diện truyền thông của YouTube tại Việt Nam cho biết đây là nền tảng mở, nên sẽ có cơ chế xử lý dựa trên cộng đồng. Nếu video/kênh video ảnh hưởng đến cộng đồng, YouTube sẽ xem xét gỡ bỏ, thực tế đã có một vài video bị cảnh báo quá nhiều và bị xoá.
Đại diện Yeah1 Network hiện chưa phản hồi về sự việc trên.
Đến khoảng 15 giờ hôm nay, toàn bộ video trên kênh Spiderman Frozen Marvel Superhero… đã biến mất và chuyển sang chế độ riêng tư.
"Mờ mắt vì lợi nhuận khổng lồ"
Anh H.V rất bức xúc với những người sản xuất loạt video này và đơn vị hỗ trợ là Yeah1 Network, đồng thời cho rằng họ bất chấp tất cả vì lợi nhuận khổng lồ: “Vì trẻ con là đối tượng vô cùng tiềm năng mà chủ các kênh YouTube này nhắm tới. Trẻ xem hàng giờ, xem đi xem lại rất nhiều lần, đặc biệt trào lưu cosplay, đóng giả các nhân vật hoạt hình, siêu anh hùng như Spiderman, Superman, Bat Man, Elsa, Maleficient… đánh đúng vào tâm lý trẻ nhỏ nên các video dạng này thường rất thu hút. Doanh thu ước tính có thể lên đến hàng chục, thậm chí hàng trăm ngàn USD.
Mờ mắt vì lợi nhuận khủng, một số kênh YouTube của Việt Nam đã đi theo trào lưu đóng giả các nhân vật siêu anh hùng này, tuy nhiên biến tướng đi một cách không thể chấp nhận được, đơn cử chuyện người nhện sờ vòng 1 Elsa, các siêu anh hùng bu quanh một cô gái ăn mặc hở hang, làm các động tác sàm sỡ. Đặc biệt, clip hơn 30 triệu lượt xem có cảnh Siêu nhân cởi quần áo ôm Bạch Tuyết?
Các video không có nội dung cụ thể, toàn các nhân vật siêu anh hùng, công chúa, các thể loại hoạt hình trẻ con rất thích. Họ trêu nhau, làm đủ các hành động khêu gợi, kích thích, thậm chí bạo lực. Nguy hiểm hơn là có cả một mạng lưới đằng sau hỗ trợ các kênh YouTube kiểu này.
Đề nghị các cơ quan chức năng vào cuộc điều tra, đừng để những kẻ này kiếm tiền dơ bẩn từ tâm hồn trẻ con của gia đình chúng ta!
Yeah1 Network đứng sau hỗ trợ bọn này chưa có hành động cụ thể nào để sửa sai”.
Video dung tục với trẻ em bị phạt nặng ở nước ngoài
Không chỉ YouTube, nhiều mạng xã hội và chính phủ các nước đều có biện pháp để ngăn chặn, xử phạt những kẻ tạo ra video dung tục, bạo lực hoặc gây hại đến trẻ em.
Không riêng gì ở Việt Nam, những nội dung tương tự từng xuất hiện ở nước ngoài và bị các nhà hành luật ngăn chặn, xử phạt mạnh.
Tháng 7.2016, Snapchat bị kiện vì hiển thị nội dung khiêu dâm nhưng không dán nhãn cảnh báo. Người đâm đơn kiện là mẹ của cậu bé 14 tuổi ở California, Mỹ.
Ứng dụng nhắn tin đình đám này bị cáo buộc vi phạm Đạo luật kiểm soát nội dung nhạy cảm Communications Decency Act năm 1996 vì tính năng Discover của họ liên tục phát nội dung nhạy cảm từ các kênh như BuzzFeed, Fushion, MTV và Cosmopolitan cho cậu con trai mà không cảnh báo trước.
Tương tự Elsa và Spiderman ở Việt Nam, cậu nhóc ở Mỹ đã "được" Snapchat cho tiếp xúc với những video có nhân vật Disney nhưng đóng các cảnh nóng, trái ngược với nguyên tác và không phù hợp với trẻ em.
Đại diện của Snapchat khi đó lên tiếng xin lỗi về vụ việc và cho rằng đó là sơ suất trong khâu biên tập nội dung. Dù vậy, startup công nghệ được định giá tỷ USD này vẫn không tránh khỏi hầu toà.
Sau vụ việc, Apple "dán nhãn" 13+ cho Snapchat và không khuyến khích người dùng nhỏ tuổi sử dụng dịch vụ này. Snapchat cũng phải xem xét lại các đối tác nội dung và quy trình kiểm duyệt của mình.
Tháng 11.2016, một đạo luật ở Anh đang được quốc hội nước này cân nhắc thông qua nhằm chống lại nội dung lệch lạc về tình dục. Đạo luật này bị nhiều dân mạng nước này ví như "đưa Internet Anh về thập niên 90" vì mạnh tay với những website cung cấp nội dung không lành mạnh.
Theo đó, dự luật này yêu cầu các chủ website phải xác minh nghiêm ngặt độ tuổi của người truy cập, cũng như không được chiếu các video có nội dung lệch lạc trong tình dục. Hiện dự luật này vấp phải nhiều tranh cãi vì xung đột nhiều bên.
Trong năm 2016, tại Trung Quốc, phim "Võ Tắc Thiên Truyền Kỳ" do Phạm Băng Băng thủ vai cũng bị cắt cúp các cảnh hở hang khi lên sóng truyền hình. Có thông tin cho rằng Cục Phát thanh, Điện ảnh và Truyền hình Trung Quốc (SARFT) buộc tạm dừng phát sóng bộ phim trong 4 ngày để Đài Truyền hình Hồ Nam có thời gian chỉnh sửa các cảnh bị cho là nhạy cảm.
Trở lại với những nội dung trực tuyến, YouTube - nền tảng chia sẻ video lớn nhất thế giới, cũng có những chính sách riêng để giảm thiểu ảnh hưởng của video "người lớn" đến trẻ em. Những nội dung bị cấm hoặc hạn chế bao gồm: Khiêu dâm, bạo lực, ngôn ngữ thô tục, quảng cáo thuốc và chất gây nghiện, các vấn đề gây tranh cãi, chính trị, tôn giáo...
Với những video vi phạm một trong các điều trên, YouTube sẽ chặn tính năng kiếm tiền từ quảng cáo và liên tục gửi thông báo nhắc nhở vi phạm. Với những video bị cộng đồng báo cáo xấu (report), họ sẽ xem xét và xoá bỏ.
